Την 16ην του μηνός Ιουλίου, Ἅγιος Ἀθηνογένης ὁ Ἱερομάρτυρας Ἐπίσκοπος Πηδαχθόης καί οἱ Δέκα Μαθητές του.

Ἀμμών, Ἀντίοχος, Ἡσύχιος, Θεόφραστος, Κλεόνικος, 

Μαξιμῖνος, Πατρόφιλος, Πέτρος ἐκ Κρήτης καί Ρηγῖνος

Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ἀθηνογένης εἶναι ἄγνωστος στούς ὑπόλοιπους Συναξαριστές καί ἀναφέρεται μόνο ἀπό τόν Ὅσιο Νικόδημο τόν Ἁγιορείτη, ὁ ὁποῖος ὑποθέτει ὅτι πρόκειται γιά τόν ποιητή τοῦ ψαλλόμενου ὕμνου κατά τόν Ἑσπερινό «Φῶς ἱλαρόν ἁγίας δόξης…».

Αὐτό ἀναφέρει ἀπό παράδοση καί ὁ Μέγας Βασίλειος: «Εἰ δέ τις καί τόν ὕμνο Ἀθηνογένους ἔγνω, ὅς ὥσπερ τι ἄλλον ἐξιτήριον τοῖς συνοῦσιν αὐτῷ καταλέλοιπεν, ἤδη πρός τήν διά πυρός τελείωσιν, οἶδε καί τήν τῶν μαρτύρων γνώμην, ὅπως εἶχον περί τοῦ Πνεύματος».

Ὁ Ἅγιος Ἀθηνογένης γεννήθηκε στήν Σεβάστεια τῆς Καππαδοκίας ἀπό γονεῖς ἐνάρετους καί εὐσεβεῖς Χριστιανούς, ἄθλησε δέ στά χρόνια τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.). Λόγῳ τῆς βαθιᾶς μορφώσεως,  τοῦ θερμοῦ ζήλου γιά τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου καί τῶν ἄλλων ἀρετῶν του, ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Πηδαχθόης (ἤ Πηδαχθείσης), ἀφοῦ ἀναδείχθηκε ὑπέροχος διδάσκαλος τοῦ θείου Λόγου καί πιστός τηρητής τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ. Στόν διωγμό πού κινήθηκε τότε ἐναντίων τῶν Χριστιανῶν, ὁ ἡγεμών Φιλόμαχος συνέλαβε τόν Ἀθηνογένη, καί τούς δέκα μαθητές του, τόν Ρηγῖνο, τόν Μαξιμῖνο, τόν Πατρόφιλο, τόν Ἄμμωνα, τόν Θεόφραστο, τόν Κλεόνικο, τόν Πέτρο, τόν Ἡσύχιο καί ἄλλους δύο καί ἀφοῦ σκληρά τούς βασάνισε, τούς θανάτωσε δι’ ἀποκεφαλισμοῦ.

Ναός ἀφιερωμένος στόν Ἅγιο Ἀθηνογένη ὑπῆρχε κατά τόν 9^ο αἰῶνα μ.Χ. στήν Κωνσταντινούπολη, κείμενος ἔξω τῆς Ἐλεφαντίνης πύλης τῶν ἀνακτόρων. Τό 1140, ἀναφέρεται μοναχός προσκαθήμενος στή Μονή τοῦ Ἁγίου Ἀθηνογένους.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Χρῖσμα ἅγιον, εἰσδεδεγμένος, Μάρτυς ἔνθεος, τοῦ Λόγου ὤφθης, Ἀθηνόγενες ἀθλήσας στερρότατα, καί ὡς θυσίαν αὐτῷ προσενήνοχας, τῶν φοιτητῶν σου δεκάδα τήν πάνσεπτον· μεθ’ ὧν πρέσβευε, δοθῆναι τοῖς σέ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμόν καί μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.

Ἱεραρχήσας ἀμέμπτως τῷ Κτίσαντι, μαρτυρικόν ὁλοκάρπωμα πέφηνας, σύν μαθηταῖς ὁμοῦ θυόμενος, οἷα ποιμήν σύν ἀμνοῖς Ἀθηνόγενες· μεθ’ ὧν θείας δόξης ἐπέτυχες.

Μεγαλυνάριον.

Χαίροις Ἀθηνόγενες ἱερέ· σύ γάρ ἀναιμάκτως, τῇ Τριάδι ἱερουργῶν, αἵματι ἰδίῳ, ἀθλητικῶς ἐτύθης, σύν Μαθητῶν δεκάδι, τῷ σέ δοξάσαντι.