Ο ναός του Αγίου Αθανασίου δεν είναι εξακριβωμένο, αν βρίσκεται στη θέση του ομώνυμου ναού της πόλης, που είναι γνωστός από τις πηγές του 14ου αιώνα. Για την κυριότητα του ναού στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ξέσπασαν αρκετές διαμάχες ανάμεσα στη μητρόπολη Θεσσαλονίκης και τη μονή Βλατάδων. Ο Άγιος Αθανάσιος, κτήμα της μονής Βατοπαιδίου, αγοράστηκε από το μητροπολίτη Βέροιας Θεοφάνη Μαλάκη και αφιερώθηκε στη μονή Βλατάδων (1569) ως το μετόχι της. Η φιλονικία συνεχίστηκε σε όλο το δεύτερο μισό του 17ου και ολόκληρο το 18ο αιώνα ως την καταστροφή του ναού από πυρκαγιά στα 1817. Οι Τούρκοι επέτρεψαν την επισκευή του ναού. Ο Άγιος Αθανάσιος αφού επισκευάστηκε μετά την ανακαίνισή του στα 1818, ο ναός έγινε ενοριακός. Η ενορία του Αγίου Αθανασίου ήταν από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες ελληνικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Το γεγονός ότι η ανακαίνιση του ναού έγινε μέσα σε ένα μόνο χρόνο, το 1818, δείχνει ότι πολλοί ενορίτες της ήταν πλούσιοι. Ξέρουμε ότι λίγα χρόνια νωρίτερα, στα 1792, γεννήθηκε στην ενορία του Αγίου Αθανασίου ο μεγάλος ευεργέτης της Θεσσαλονίκης, ο Ν. Παπάφης. Άλλες αποδείξεις για τη μεγάλη ενορία ήταν: α) ότι ως το 1845 υπήρχε στην ελληνική συνοικία του Αγίου Αθανασίου το «Ελληνικόν Σχολείον», το οποίο είχε αρχίσει να οργανώνεται ήδη από το 1835 με την εισαγωγή των νέων διδακτικών μεθόδων της αλληλοδιδακτικής και λειτουργούσε ως αλληλοδιδασκαλείο. Το 1850 το αλληλοδιδασκαλείο αρχίζει να λειτουργεί ως «Ελληνική Σχολή». Αργότερα η σχολή θα ολοκληρωθεί και θα γίνει Γυμνάσιο και β) ότι, όταν το 1874 η Θεσσαλονίκη είχε δύο νηπιαγωγεία, το ένα απ’ αυτά με 124 νήπια ανήκει στην ενορία του Αγίου Αθανασίου. Ο ναός μετά το 1912 ως το 1960 έγινε παρεκκλήσι της Αχειροποίητου. Το παρεκκλήσι του Αγίου Αθανασίου, που είναι σήμερα αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο, τότε λειτουργούσε κι αυτό. Μια τελευταία συντήρησε του ναού έγινε το 1967.
Αναρτήσεις
