Η
παλαιοτάτη αυτή Ιερά Μονή του Αγίου Δημητρίου , έχει ανοικοδομηθεί σε
απότομη πλευρά της οροσειράς των Διδύμων και βρίσκεται σε μικρή
απόσταση από το χωριό Δίδυμα της Ερμιονίδας. Σήμερα η Μονή δεν έχει
μοναχούς, λειτουργείτε μερικές φορές το χρόνο εκτός από την εορτή του
(Αγίου Δημητρίου) στις 26 Οκτωβρίου και την εορτή των Αγίων Θεοδώρων το
Σάββατο της Α΄ Εβδομάδος των Νηστειών (φυλάσσεται ιερά εικόνα των
Αγίων στη μονή) , από τον εφημέριο της ενορίας των Διδύμων και ιερείς
των γύρω περιοχών. Η μονή δεν φαίνεται από τον κεντρικό δρόμο που
πηγαίνει για τα Δίδυμα. Από τη διασταύρωση που υπάρχει η πινακίδα, η
μονή απέχει περίπου 8 χιλιόμετρα. Ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Ύδρας –
Σπετσών - Αιγίνης – Ερμιονίδος & Τροιζηνίας.
«Βράχια» λένε οι ντόπιοι τη θέση που είναι χτισμένη η Μονή Αυγού. Και ίσως είναι η απρόσιτη αυτή θέση, που έχει κρατήσει την αρχαιότατη Μονή του Αγίου Δημητρίουάγνωστη για τους πολλούς και έχει διαφυλάξει τη μορφή της του 11ου αιώνα. Πάνω από τη χαράδρα του Ράδου (Μπεντενιού), στις βορινές πλαγιές του όρους Αυγού (853 μ.), σε απόκρημνους και θεόρατους βράχους σφηνωμένη, καθηλώνει τη ματιά, καθώς την πρωτοαντικρίζει κανείς μέσα στη σιωπή και στην εγκατάλειψη, να φθείρεται με το βάρος εννιά αιώνων πάνω της.
Σε πηγές του 1700 αναφέρεται ότι είχε 16 μοναχούς και ισάριθμους υπηρέτες. Το μοναστήρι έλαβε ενεργό μέρος στην ελληνική επανάσταση και τελικώς πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ. Το 1834 η μονή διαλύθηκε με το θάνατο του τελευταίου μοναχού της και έκτοτε δεν ξαναλειτούργησε. Η τεράστια περιουσία της περιήλθε στο Κράτος και ένα μεγάλο μέρος αυτής το 1930 μοιράστηκε στους ακτήμονες.
Το Καθολικό της Μονής είναι δισυπόστατο, το νότιο τμήμα είναι αφιερωμένο στον Άγιο Δημήτριο και το βόρειο στους Αγίους Θεοδώρους. Εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες του 17ου - 18ου αιώνα έχων σωθεί μόνο στο ναϊσκο των Αγίων Θεοδώρων και χρήζουν προστασίας και συντήρησης.
Πως πήρε την ονομασία της η μονή του Αυγού; Μία από τις παραδόσεις μας λέει τα εξής : Στο ύψωμα που υπάρχει πάνω από τη μονή ήταν δύο μητέρες με τα παράλυτα παιδιά τους και παρακαλούσαν τη Παναγία να τα κάνει καλά. Πράγματι εμφανίζεται η Παναγία και τους λέει να πετάξουν τα παιδιά στο γκρεμό και αυτά θα γίνουν καλά! Η μία μάνα όντως πετάει το παιδί της το οποίο αφού κάνει μερικές τούμπες σηκώνεται και περπατάει. Η άλλη φοβήθηκε και αντί να πετάξει το παιδί της πέταξε ένα αυγό το οποίο ήταν έτοιμη να ταϊσει το παιδί της. Το αυγό προσγειώθηκε μαλακά πάνω στο χώμα χωρίς να σπάσει. Βλέποντας αυτό η μάνα πετάει και το παιδί της το οποίο όμως έγινε «χίλια κομμάτια». Αυτά λέει ο θρύλος για την ονομασία της μονής του Αυγού…
«Βράχια» λένε οι ντόπιοι τη θέση που είναι χτισμένη η Μονή Αυγού. Και ίσως είναι η απρόσιτη αυτή θέση, που έχει κρατήσει την αρχαιότατη Μονή του Αγίου Δημητρίουάγνωστη για τους πολλούς και έχει διαφυλάξει τη μορφή της του 11ου αιώνα. Πάνω από τη χαράδρα του Ράδου (Μπεντενιού), στις βορινές πλαγιές του όρους Αυγού (853 μ.), σε απόκρημνους και θεόρατους βράχους σφηνωμένη, καθηλώνει τη ματιά, καθώς την πρωτοαντικρίζει κανείς μέσα στη σιωπή και στην εγκατάλειψη, να φθείρεται με το βάρος εννιά αιώνων πάνω της.
Σε πηγές του 1700 αναφέρεται ότι είχε 16 μοναχούς και ισάριθμους υπηρέτες. Το μοναστήρι έλαβε ενεργό μέρος στην ελληνική επανάσταση και τελικώς πυρπολήθηκε από τον Ιμπραήμ. Το 1834 η μονή διαλύθηκε με το θάνατο του τελευταίου μοναχού της και έκτοτε δεν ξαναλειτούργησε. Η τεράστια περιουσία της περιήλθε στο Κράτος και ένα μεγάλο μέρος αυτής το 1930 μοιράστηκε στους ακτήμονες.
Το Καθολικό της Μονής είναι δισυπόστατο, το νότιο τμήμα είναι αφιερωμένο στον Άγιο Δημήτριο και το βόρειο στους Αγίους Θεοδώρους. Εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες του 17ου - 18ου αιώνα έχων σωθεί μόνο στο ναϊσκο των Αγίων Θεοδώρων και χρήζουν προστασίας και συντήρησης.
Πως πήρε την ονομασία της η μονή του Αυγού; Μία από τις παραδόσεις μας λέει τα εξής : Στο ύψωμα που υπάρχει πάνω από τη μονή ήταν δύο μητέρες με τα παράλυτα παιδιά τους και παρακαλούσαν τη Παναγία να τα κάνει καλά. Πράγματι εμφανίζεται η Παναγία και τους λέει να πετάξουν τα παιδιά στο γκρεμό και αυτά θα γίνουν καλά! Η μία μάνα όντως πετάει το παιδί της το οποίο αφού κάνει μερικές τούμπες σηκώνεται και περπατάει. Η άλλη φοβήθηκε και αντί να πετάξει το παιδί της πέταξε ένα αυγό το οποίο ήταν έτοιμη να ταϊσει το παιδί της. Το αυγό προσγειώθηκε μαλακά πάνω στο χώμα χωρίς να σπάσει. Βλέποντας αυτό η μάνα πετάει και το παιδί της το οποίο όμως έγινε «χίλια κομμάτια». Αυτά λέει ο θρύλος για την ονομασία της μονής του Αυγού…
Μια σκάλα λαξεμένη στο βράχο, στο ανατολικό πάλι άκρο του διαδρόμου,
οδηγεί σ’ ένα άλλο σπήλαιο χωρισμένο σε δυο τμήματα, αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση Σωτήρος (αργότερα οστεοθήκη). Στο πρώτο τμήμα υπάρχουν δεξιά πάνω στο βράχο τοιχογραφίες: η
Παναγία, η Αγία Άννα, η Αγία Κυριακή, ολόσωμες, τέχνης του 11ου αιώνα.
Στη ΒΑ γωνία, από το κελλί εισέρχεται κανείς σε άλλο σπήλαιο με
«ηχεία», πιθανό παρεκκλήσι κι’ αυτό. Αυτά τα σπήλαια υπήρξαν ασκητήρια, που συγκρότησαν φαίνεται τον 11ο αιώνα τη Μονή.
Οι
θόλοι των ναών της Μονής με την πλινθοκατασκευή τους βεβαιώνουν για
την ίδρυση των ναών τον 12ο αιώνα. Γιατί μόνο ναοί του 11ου και ίσως
μέρους του 12ου αι. έχουν τους θόλους πλινθόκτιστους (Δαφνί). Στην
Ελλάδα μετά επικρατούν οι λιθόκτιστοι. Επίσης τα σταυροθόλια και οι
θολίσκοι είναι, σαν χρήση, χαρακτηριστική του 11ου αιώνα μόνο στην
Ελλάδα. Το τρίκογχο του ιερού απαντά σε ναούς του 11ου αιώνα. Τέλος οι
τοιχογραφίες της Μεταμορφώσεως είναι του 11ου αιώνα.
Ο ηγούμενος της Μονής του Αυγού, που πολέμησε στην πολιορκία του Ναυπλίου, σκοτώθηκε
στις 10.4.1821 όταν βγήκαν οι Τούρκοι από το κάστρο ξαφνικά και
αιφνιδίασαν τους Έλληνες πολιορκητές που γλεντούσαν το Πάσχα τους.
[ Σημείωση Βιβλιοθήκης: Η Μονή θα συμμετάσχει στην ελληνική επανάσταση και οι μοναχοί της θα στρατευθούν στο πλευρό τουΠαπαρσένη.
Ο Κρανιδιώτης ηγούμενος της Μονής Διονύσιος Βούρ(λ)γαρης θα πολεμήσει
στην πολιορκία του Ναυπλίου και ανήμερα το Πάσχα (10 Απριλίου 1821) θα
αιχμαλωτισθεί από του Τούρκους και θα κρεμαστεί στο Παλαμήδι. Σε
έγγραφο της δημογεροντίας Ναυπλίου (1824), προς το στρατηγό Δημήτριο Τσώκρη,
υπογράφει και ο «ηγούμενος του Αυγού Ανανίας», ενώ ένα χρόνο αργότερα
(1825) το μοναστήρι θα πυρποληθεί από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ. Το
έτος 1833, στη Μονή κατοικεί ένας μόνο μοναχός και η περιούσια της έχει
παραμεληθεί. Τον επόμενο χρόνο με το βασιλικό διάταγμα του Όθωνα η μονή θα διαλυθεί.
Παραδόσεις για τη Μονή
Είναι ο μύθος γνωστός και κοινός γύρω από την επικύρωση του τόπου που
διαλέχτηκε για την ίδρυση κάθε μονής. Είναι πάντα τα εργαλεία των
μαστόρων που μετατοπίζονται κάθε βράδυ και βρίσκονται το πρωί σ’ άλλο
μέρος: αυτό που δεν το διαλέγει η ανθρώπινη, αλλά η θεία βουλή. Το
ίδιο έγινε κατά την παράδοση και για τη Μονή Αυγού. Άλλον τόπο είχαν
διαλέξει οι ιδρυτές, τούτον που στέριωσε το μοναστήρι προτιμούσαν τα
εργαλεία και ο Άγιος Δημήτριος. Για να βεβαιωθούν οι χριστιανοί έριξαν ένα αυγό πάνω από τα βράχια: αυτό έπεσε στη θέση της Μονής, άθικτο. Γι’ αυτό, λένε, και την ονόμασαν Αυγό.
Τον Άγιο Δημήτριο όλα
τα χωριά γύρω τον θεωρούν πολύ θαυματουργό και στοργικό, έτοιμο να
σκύψει πάνω στις αγροτικές τους αγωνίες. Τον φροντίζουν: έχουν καθαρή
την εκκλησιά του κι’ αναμμένα τα καντήλια του. Ωστόσο, μας είπαν οι
Διδυμιώτες, μεγάλη γιορτή κάνουν
της Αγίας Θεοδώρας. Είναι κι’ αυτή θαυματουργή. Στην εικόνα της
κολλάνε νομίσματα, βάζοντας στο νου μιαν ευχή. Αν κολλήσει το νόμισμα, η
ευχή θα πραγματοποιηθεί… Γιορτάζουν ακόμη στη Μονή Αυγού κάθε
Σεπτέμβρη, τον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο.
Κι’ έρχονται με ταξίματα πολλά από την Ασίνη, το Τολό, το Δρέπανο.Η
Παράδοση θέλει τους κατοίκους από την περιοχή των Ιρίων και τα
Καρναζέικα να έρχονται κάθε χρόνο την παραμονή της εορτής του Αγίου
Ιωάννου του Θεολόγου τον Σεπτέμβριο και να τιμάνε τον Αγιο με κάθε
λαμπρότητα,συνεχώς εδώ και πάρα πολλά χρόνια μιας και η παράδοση θέλει
να έχει κάνει ένα μεγάλο θαύμα ο Αγιος Δημήτριος σε κάποιο κάτοικο της
περιοχής και το ημερολόγιο έδειχνε την εορτή της μεταστάσεως του Αγιου
Ιωάννη του Θεολόγου, οπότε οι κάτοικοι έφτιαξαν την εικόνα στον Αγιο και
τον τιμάνε από τότε κάθε χρόνο στις 26 Σεπτεμβρίου ένα μήνα πριν την
εορτή του Αγίου Δημητρίου όπου εορτάζει και τότε το μοναστήρι.Φέτος τον
πανηγυρικό εσπερινό τέλεσε ο πρωτοπρεσβύτερος πατέρας Αναστάσιος Ράπτης
από τα Ιρια.Πλήθος κόσμου είχε έρθει από νωρίς το απόγευμα στο
μοναστήρι ,εκεί μετά τον εσπερινό οι πιστοί ανάβουν φωτιές και κάθονται
μέχρι το πρωί όπου τελείται η θεία λειτουργία.
Χαρακτηριστικό
φέτος στο χώρο του μοναστηριού με την άδεια της μητροπόλεως Ύδρας
,όπου και ανήκει η μονή , γίνονται τα γυρίσματα της ταινίας, ‘The Prophet’ («Ο Προφήτης»).
Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο Ευάγγελο Μπουγιώτη και το
studio bg BOUGIOTHS-RASSIAS για το ωραίο Φώτο ρεπορτάζ για την Ιερά Μονή.