Ὅσιος Παῦλος ὁ Θηβαῖος,Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Καλυβίτης ὁ διὰ Χριστὸν πτωχὸς, Ἁγία Ἴτα ἐξ Ἰρλανδίας και ο Ὅσιος Γαβριήλ την 15ην Ιανουαρίου.

Ὅσιος Παῦλος ὁ Θηβαῖος

Ὁ Ὅσιος Παῦλος ὁ Θηβαῖος, ἤκμασε στὰ χρόνια του Δεκίου (249 – 251 μ.Χ.) καὶ τοῦ Βαλεριανοῦ (254 – 259 μ.Χ.). Σύμφωνα μὲ τὴν βιογραφία τοῦ Ἁγίου Ἱερωνύμου, τῆς ὁποίας πρόσφατα ἀποδείχθηκε ἡ ἱστορικότητα, μὲ βάση μία πολὺ ἀρχαιότερη ἑλληνικὴ πηγή, τὰ ὅρια τῆς ζωῆς του μποροῦν νὰ τοποθετηθοῦν μεταξὺ τῶν ἐτῶν 233 καὶ 346 μ.Χ. Ἀνῆκε σὲ πλούσια οἰκογένεια τῆς κάτω Θηβαΐδος τῆς Αἰγύπτου. Ὅταν ὁ Δέκιος ἐξαπέλυσε κατὰ τῶν Χριστιανῶν τὸν τρομερὸ διωγμό του, ὁ Ὅσιος σὲ νεαρὴ ἡλικία ἔχασε τοὺς γονεῖς του. Ἐπειδὴ φοβήθηκε μήπως παραδοθεῖ στοὺς διῶκτες τῶν Χριστιανῶν ἀπὸ τὸν ἄνδρα τῆς ἀδελφῆς του, τὸν γαμπρό του, ζήτησε παρηγοριὰ καὶ σωτηρία στὴν ἔρημο.

Ἀφοῦ πέρασε ὁ διωγμὸς τοῦ Δεκίου καὶ ἐπανῆλθε ἡ γαλήνη, ἀπατηλὴ ὅμως καὶ προσωρινή, ὁ Ὅσιος ἀποφάσισε νὰ ἐξακολουθήσει τὴν ἐρημική του διαμονή. Στὴν ἔρημο ἀγάπησε τὸν ἀσκητικὸ βίο καὶ προχώρησε στὰ ἐνδότερα, ὅπου βρῆκε σπήλαιο, μέσα στὸ ὁποῖο πέρασε ὅλο τὸν χρόνο τῆς ζωῆς του μὲ πνευματικοὺς ἀγῶνες καὶ στερήσεις. Λέγεται μάλιστα ὅτι ἔξω ἀπὸ τὸ σπήλαιο ἔτρεχε δροσερότατη πηγὴ καὶ ὑπῆρχε φοίνικας, ἰδιαίτερα ψηλός. Ἐκεῖ μέσα στὴν ἡσυχία τῆς φύσεως, μελετοῦσε τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἄλλα ψυχωφελὴ βιβλία. Ἐκεῖ τὸν γνώρισαν καὶ διάφοροι ἄλλοι ἀναχωρητές, ποὺ εἶχαν ἀναζητήσει καὶ αὐτοὶ στὴν ἔρημο τὴν σωτηρία ἀπὸ τοὺς διῶκτες τους. Τόσο μάλιστα ἦταν ὁλοφάνερη ἡ πνευματικὴ ὑπεροχὴ καὶ ἡ ταπεινοφροσύνη του, ὥστε ὅλοι τοῦ ἀπέδιδαν σεβασμὸ καὶ ἀγάπη, καὶ τὸν ρωτοῦσαν γιὰ πολλὰ ζητήματα, εἴτε ἠθικῆς καὶ θεολογικῆς διακρίσεως, εἴτε ἀναφερόμενα στὴν προσωπική τους ψυχικὴ κατάσταση. Ὁ Ὅσιος ἀπαντοῦσε στὸν καθένα πατρικά, λύνοντας τὶς ἀπορίες τους, φωτίζοντας τὶς ἀμφιβολίες τους, στερεώνοντας τὶς πεποιθήσεις τους, καθοδηγώντας τους στὸν τελειότερο βίο, χωρὶς καθόλου νὰ ὑπερηφανεύεται, τιμώντας καὶ τὸν μικρότερο ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς του καὶ συμπεριφερόμενος μὲ λεπτή, εὐγενὴ καὶ διακριτικὴ συμπεριφορά.

Ἡ φήμη τοῦ διακεκριμένου ἀναχωρητοῦ, ἔφθασε καὶ στὰ αὐτιὰ τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου. Ἦλθε λοιπὸν καὶ αὐτός, τὸ ἔτος 344 μ.Χ. στὸν Παῦλο. Καὶ τίποτα δὲν ἦταν συγκινητικότερο ἀπὸ τὴν συνάντηση τῶν δύο ἐκείνων ἁγίων ἀνδρῶν. Ἄγνωστοι ἕως τότε ὁ ἕνας πρὸς τὸν ἄλλον, ἀντάλλαξαν ἀδελφικότατα ἀσπασμὸ καὶ δοκίμαζαν ἀνέκφραστη χαρά, ὅσο διαρκοῦσε ἡ συνάντηση καὶ συνομιλοῦσαν καὶ ἐκφράζονταν ὁ καθένας μὲ ἐνθουσιασμὸ γιὰ τὸν ἄλλον καὶ ταπεινὰ γιὰ τὸν ἑαυτό του. Μάλιστα ὁ Μέγας Ἀντώνιος ἀπόρησε πῶς ἔφτασε ὁ Ὅσιος Παῦλος στὰ ἄβατα τῆς ἐρήμου, ὅπου ἄνθρωπος ποτὲ δὲν τόλμησε.
Μετὰ ἀπὸ μερικοὺς μῆνες ἐπανῆλθε ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος. Τὴν προηγούμενη νύχτα εἶχε πεθάνει ὁ Ὅσιος Παῦλος καὶ δυὸ λιοντάρια ἔστεκαν κοντὰ στὸν τάφο του, τὸν ὁποῖο τὰ ἴδια μὲ τὰ νύχια τους τὸν εἶχαν ἀνασκάψει. Ἐκεῖ καὶ τὸν εἶχαν ἀποθέσει. Ἦταν ἑκατὸν δέκα τριῶν ἐτῶν, ὅταν μετέστη εἰρηνικὰ πρὸς τὸν Κύριο. Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ἐπέστρεψε, φέροντας μαζί του ὡς ἱερὸ κειμήλιο τὸ ράσο τοῦ Ὁσίου Παύλου.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τῇ ἐπινεύσει, πρῶτος ᾤκησας, ἐν τῇ ἐρήμῳ, Ἠλιοὺ τὸν ζηλωτὴν μιμησάμενος· καὶ δι’ ὀρνέου τραφεὶς ὡς ἰσάγγελος, ὑπ’ Ἀντωνίου τῷ κόσμῳ ἐγνώρισαι. Παῦλε Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμὶν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τὸν φωστῆρα ἅπαντες τὸν ἐν τῷ ὕψει, ἀρετῶν ἐκλάμψαντα, ἀνευφημήσωμεν πιστοί, Παῦλον τὸν θεῖον κραυγάζοντες· Σὺ τῶν Ὁσίων Χριστὲ ἀγαλλίαμα.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῶν Ὁσίων ἡ ἀπαρχή· χαίροις τῆς ἐρήμου, πρωτοπόρος καὶ οἰκιστής, Παῦλε θεοφόρε, Ἀγγέλων συμπολῖτα, μεθ’ ὧν ἐξευμενίζου, ἡμῖν τὸν Εὔσπλαγχνον.

Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Καλυβίτης ὁ διὰ Χριστὸν πτωχὸς

Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔζησε περὶ τὰ μέσα τοῦ 5^ου αἰώνα μ.Χ. Ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Εὐτρόπιος καὶ ἦταν συγκλητικός. Ἡ μητέρα του ὀνομαζόταν Θεοδώρα.

Ὁ Ἰωάννης ἀπὸ πολὺ μικρὴ ἡλικία ἀγάπησε τὸν μοναχικὸ βίο καὶ φοβούμενος μήπως, ριπτόμενος στὸν κοσμικὸ στρόβιλο, ἔχανε τὸ ἠθικό του καὶ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς του, ἔφυγε ἀπὸ τὴν πατρικὴ οἰκία καὶ ἦλθε στὴ Μονὴ τῶν Ἀκοιμήτων, ὅπου ἐκάρη μοναχός. Ἀλλά, μὲ τὸν καιρό, ἡ ἀγάπη τῶν γονέων του τὸν ἔβαλε στὸν πειρασμὸ τῆς ἐπιστροφῆς στὴν πατρικὴ οἰκία. Ὁ πειρασμὸς ἔγινε ἀκόμα μεγαλύτερος, ὅταν πληροφορήθηκε ὅτι ἡ μητέρα του ἦταν ἀπαρηγόρητη γιὰ τὴν ἐξαφάνισή του, ὁ δὲ πατέρας του ζοῦσε βίο κοσμικό, ξοδεύοντας τὰ πλούτη του σὲ ματαιότητες καὶ φαντασίες. Ἐπιθύμησε λοιπὸν νὰ τοὺς δεῖ, ὄχι μόνο γιὰ νὰ ἀναπαύσει μὲ τὴν παρουσία του τὴν ψυχή τους, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ παρηγορήσει τὴ μητέρα του καὶ νὰ συντελέσει στὴ μετάνοια τοῦ πατέρα του. Θὰ ἦταν ὅμως αὐτὸ δυνατό, ἐὰν παρουσιαζόταν ὡς υἱός τους καὶ τοὺς ἀπηύθυνε τὶς συμβουλὲς καὶ τὶς παρακλήσεις του;

Σχετικά, λοιπόν, μὲ τὸ πρόβλημά του πληροφόρησε τὸν ἡγούμενο τῆς Μονῆς καὶ τοῦ ζήτησε νὰ ἐπιτρέψει νὰ πάει στοὺς γονεῖς του. Ὁ ἡγούμενος, πράγματι, ἔδωσε τὴν εὐλογία του νὰ πραγματοποιήσει τὴν ἐπιθυμία του. Ἔτσι ὁ Ὅσιος, ἐνδύθηκε μὲ παλαιὰ καὶ τριμμένα ράσα καὶ μὲ τὴν πτωχικὴ αὐτὴ ἐμφάνιση, ἔφθασε ἔξω ἀπὸ τὸ σπίτι τῶν γονιῶν του. Τοὺς παρουσιάσθηκε ὡς μοναχός, χωρὶς νὰ τοὺς πεῖ ποιὸς εἶναι. Ἡ εὐγένεια τῆς φυσιογνωμίας του καὶ ἡ φρόνηση τῶν λόγων του ἔκαναν τὴν μητέρα του νὰ τὸν παρακαλέσει νὰ ἔρχεται καθημερινὰ στὸ σπίτι. Ἀλλὰ καὶ ὁ πατέρας του τὸν συμπάθησε γιὰ τὴν εὐεργετικὴ ἐπιρροὴ ποὺ ἐξάσκησε στὴν καρδιὰ τῆς συζύγου του.

Κατασκεύασε, λοιπόν, ἔξω, στὴν αὐλὴ τοῦ σπιτιοῦ, μιὰ πολὺ μικρὴ καλύβα ὅπου καὶ ἔμενε, χωρὶς κανεὶς νὰ γνωρίζει ποιὸς ἦταν. Μετὰ τρία χρόνια οἱ προσπάθειές του, μὲ τὴ θεία Χάρη, ἄρχισαν νὰ ἀποφέρουν καρπούς. Ὁ πατέρας του ἄρχισε νὰ ζεῖ Χριστιανικὴ ζωὴ καὶ ἡ μητέρα του εἶχε ἐλευθερωθεῖ ἀπὸ τὸ ζόφο τῆς ἐπιθυμίας. Καὶ τότε ὁ Ἰωάννης σκέφθηκε, ὅτι πλησίαζε ἡ ὥρα ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ φανερωθεῖ.
Ἀλλὰ ὁ Κύριος της ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου, ἡ ὄντως ζωή, τοῦ γνώρισε μὲ μυστικὸ τρόπο, ὅτι ἦταν ἡ ὥρα νὰ τὸν καλέσει πλησίον Του. Τότε ὁ Ὅσιος κάλεσε κοντά του τοὺς γονεῖς του, τοὺς ἔδειξε τὸ χρυσόδετο Εὐαγγέλιο, τὸ ὁποῖο εἶχαν φτιάξει πρὸς χάρη του καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ τοὺς φανέρωσε τὸν ἑαυτό του. Μὲ γαλήνη τοὺς ἀπηύθυνε λόγους παρηγοριὰς καὶ ἐγκαρδιώσεως καὶ τοὺς παρακάλεσε νὰ μείνουν ἀφιερωμένοι στὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον, ἀφιερώνοντας τὰ πλούτη τους στοὺς πτωχοὺς καὶ ἐνδεεῖς τῶν ὁποίων ἡ ζωὴ φθείρεται καὶ ἡ ἀξιοπρέπεια κινδυνεύει ἀπὸ τὶς ἔσχατες στερήσεις. Ἀκολούθως, παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἐκ βρέφους τὸν Κύριον, ἐπιποθήσας θερμῶς, τὸν κόσμον κατέλιπες, καὶ τὰ ἐν κόσμῳ τερπνά, καὶ ἤσκησας ἄριστα· ἔπηξας τὴν καλύβην, πρὸ πυλῶν σῶν γονέων· ἔθραυσας τὰς ἐνέδρας, τῶν δαιμόνων παμμάκαρ· διό σε Ἰωάννη ὁ Χριστός, ἀξίως ἐδόξασε.

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ποθήσας σοφέ, πτωχείαν χριστομίμητον, γονέων τῶν σῶν, τὸν πλοῦτον ἐγκατέλιπες, καὶ τὸ Εὐαγγέλιον, ταῖς χερσί σου κρατῶν ἠκολούθησας, Ἰωάννη Χριστῷ τῷ Θεῷ, πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

Μεγαλυνάριον.
Πλοῦτον ἀπανθοῦντα καταλιπών, ἐν πτωχείᾳ πλούτου, πλοῦτος ὤφθης πνευματικός· καὶ ἀντὶ καλύβης, φωτοφανῆ παστάδα, ὁ Λόγος Ἰωάννη, λαμπρῶς σοι δέδωκε.

Ἁγία Ἴτα ἐξ Ἰρλανδίας

Ἡ Ἁγία Ἴτα καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἰρλανδία. Ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία ἀγάπησε τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πολιτείας. Ἵδρυσε τὴν Μονὴ τοῦ Κίλλεντι καὶ συγκέντρωσε γύρω της πολλὲς εὐσεβεῖς παρθένους. Διῆλθε ἀσκητικότατο βίο, μὲ βάση τὴ νηστεία, τὴ μελέτη καὶ τὴν προσευχή. Δίδασκε περὶ τοῦ μυστηρίου τῆς Ἁγίας Τριάδος καὶ ἔφθασε σὲ πολὺ ὑψηλὰ μέτρα τελειώσεως καὶ θεωρίας. Ἔτσι ἀναγνωρίζεται ὡς πνευματικὴ μητέρα πολλῶν Ἰρλανδῶν Ἁγίων. Ἵδρυσε σχολὴ στὴν ὁποία δίδασκε τὰ μικρὰ παιδιὰ γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη καὶ ἐμφύτευσε στὴν καρδιά τους τὴν ἀγάπη γιὰ τὸν Χριστό.
Ἡ Ἁγία κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη, τὸ ἔτος 570 μ.Χ., στὴ μονή της.

Ὅσιος Γαβριήλ

Ὁ Ὅσιος Γαβριὴλ τοῦ Λέσνοβο, γεννήθηκε στὸ χωριὸ Ὀσσόκε στὴν περιοχὴ Κρίβα Παλάνκα τῆς Σερβίας κατὰ τὸν 11^ο αἰώνα μ.Χ. Ἀγάπησε τὴ μοναχικὴ πολιτεία καὶ ἐκάρη μοναχὸς στὴ μονὴ τοῦ Λέσνοβο. Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὶς ἀρχὲς τοῦ 12^ου αἰῶνος μ.Χ.