Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ετήσια καθιερωμένη επετειακή
εκδήλωση του Παγκαλαβρυτινού Συλλόγου Πατρών για την Εθνική Επέτειο της
25ης Μαρτίου 1821, η οποία έλαβε χώρα στο Ξενοδοχείο ASTIR της πόλεώς
μας την Κυριακή 20 Μαρτίου στις 7 απόγευμα.
Η
εκδήλωση περιελάμβανε επετειακά τραγούδια από την Χορωδία του Ιερού Ναού
Αγίου Δημητρίου Πατρών με χοράρχη τον Πρωτοψάλτη κ. Φώτιο Μπαρούτα
καθώς και παραδοσιακούς χορούς από τα χορευτικά τμήματα του Συλλόγου.
Η
Πρόεδρος του Συλλόγου κα Ασημακοπούλου Αικατερίνη καλωσόρισε τους
καλεσμένους, οι οποίοι είχαν κατακλύσει την αίθουσα και τους πέριξ αυτής
χώρους, και τους ευχαρίστησε για την ανταπόκρισή τους σε κάθε κάλεσμα
του Συλλόγου.
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης
ήταν ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Κερνίτσης κ. Χρύσανθος, ο οποίος
αναφέρθηκε εκτενώς στο διπλό μήνυμα της 25ης Μαρτίου.
Στο τέλος της ομιλίας η Πρόεδρος ευχαρίστησε τον Θεοφιλέστατο για την αποδοχή της πρόσκλησης να πραγματοποιήσει ομιλία, αλλά και όλους τους υψηλούς προσκεκλημένους για την παρουσία τους στην εκδήλωση.
Επίσης, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου η Πρόεδρος προσέφερε στον Θεοφιλέστατο Τιμητική Πλακέτα για την στήριξη που παρέχει στο Σύλλογο όλα αυτά τα χρόνια.
Στο τέλος της ομιλίας η Πρόεδρος ευχαρίστησε τον Θεοφιλέστατο για την αποδοχή της πρόσκλησης να πραγματοποιήσει ομιλία, αλλά και όλους τους υψηλούς προσκεκλημένους για την παρουσία τους στην εκδήλωση.
Επίσης, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου η Πρόεδρος προσέφερε στον Θεοφιλέστατο Τιμητική Πλακέτα για την στήριξη που παρέχει στο Σύλλογο όλα αυτά τα χρόνια.
[1]
« Σβήνουν δυό νύχτες και δυο αυγές προβάλλουν στον αέρα. Δυό λευτεριές που σμίγουνε μέσα στην ίδια μέρα. Δυό λευτεριές ματόβρεχτες, παιδιά μεγάλου κόπου η λευτεριά του Έλληνα και η λευτεριά του ανθρώπου»
Με αυτούς τους στίχους ο Κωστής Παλαμάς υμνεί τη διπλή γιορτή της πίστεως και της Ελευθερίας. Η Πανάχραντος Παρθένος της Ναζαρέτ δέχεται από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ το κοσμοσωτήριο μήνυμα του Ευαγγελισμού : «χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετὰ σοῦ· εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν».
Ο Ουρανός απλώνει με άπειρη αγάπη το χέρι του προς τη γη και κινητοποιεί την ανθρωπότητα με την προοπτική της ελπίδας και της λυτρωτικής χαράς. Η θεϊκή αυτή επέμβαση στην ιστορία θέτει τον άνθρωπο στην τροχιά της πραγματικής ελευθερίας, της συμφιλιώσεως και επανενώσεως με το Δημιουργό.
«Σήμερον της σωτηρίας ημών το Κεφάλαιον». Κλείνει το κεφάλαιο της φθοράς και της σκλαβιάς στην αμαρτία. Ανοίγει το κεφάλαιο της λυτρώσεως και της ελευθερίας.
Σήμερον αδειάζει ο ἅδης καὶ ανοίγει ὸ Παράδεισος. Η υπακοή της Παναγίας δίνει τέλος στὴ λύπη καὶ στὴν
[2]
κατάρα τῆς Εὔας, επανορθώνει την ανυπακοή και τὴν πτώση των πρωτοπλάστων.
Όλοι οι πιστοί αναφωνούμε από καρδιάς το «Χαῖρε, κεχαριτωμένη», χαίρε σ’ εσένα που μας χάρισες την ελευθερία.
Στο κομβικό αυτό σημείο συνδέεται το «χαίρε» του Ευαγγελισμού της Παναγίας με το «χαίρε ω χαιρ’ ελευτεριά» της 25ης Μαρτίου 1821. Με τον Ευαγγελισμό ανοίγει ο δρόμος για την απελευθέρωση από τη φθορά και το θάνατο. Με την επανάσταση του ’21 ανοίγει ο δρόμος για την απελευθέρωση από έναν αλλόθρησκο κατακτητή, ο οποίος για 400 ολόκληρα χρόνια προσπαθούσε να ξεριζώσει, μάταια, τις ρίζες της φυλής μας και να υποδουλώσει την πάντα ελεύθερη Ελληνική ψυχή.
Ρίγος ιερό διαπερνάει το σώμα μας όταν φθάνουμε στις σελίδες της ιστορίας μας που αναφέρονται στο μεγάλο γεγονός της φυλής, στην επανάσταση του ’21. Μετά την άλωση της Πόλης στις 29 Μαΐου 1453 πολλοί θρύλοι κράτησαν ζωντανή την ελπίδα της λευτεριάς στο υπόδουλο γένος. Από γενιά σε γενιά, σαν ιερή παρακαταθήκη, ακούγεται το «Σώπασε κυρά Δέσποινα και μην πολύ δακρύζεις, πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα’
[3]
ναι…» και καρτερούν οι Έλληνες την στιγμή που θα ξυπνήσει ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς και που ο παπάς της Αγιάς Σοφιάς θα αποτελειώσει την Θεία Λειτουργία που έμεινε στη μέση.
Σε αυτό – κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει – συνέβαλε στο μέγιστο βαθμό η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Αναζωπυρώνει συνεχώς την πίστη στον μόνο Αληθινό Τριαδικό μας Θεό, συντηρεί σχολεία, θυμίζει στους υπόδουλους την εθνική τους ταυτότητα, διασώζει την ελληνική γλώσσα υπαγορεύει κοινούς κανόνες ζωής και -κυρίως- ιδρύει τα κρυφά σχολειά. Τα κρυφά σχολειά τα οποία αποτέλεσαν το εργαστήρι στο οποίο χαλυβδώθηκε το εθνικό φρόνημα των Ελλήνων και βοήθησαν τον απλό λαό να καταλάβει ότι για να βγει από τον εφιάλτη έπρεπε πρώτα από όλα και πάνω από όλα να εμπιστευθεί τον αγώνα του για την λευτεριά στο Θεό.
Υποκλινόμαστε με ευλάβεια μπροστά στον ταπεινό καλόγερο, τον ακούραστο αυτό μυσταγωγό του κρυφού σχολειού που θέριεψε την αποσταμένη ελπίδα του γένους.
Υποκλινόμαστε με ευλάβεια στον ασπρομάλλη ιερέα με το τριμμένο ράσο, στο δάσκαλο που κάτω από το τρεμάμενο
[4]
φως του καντηλιού έσπειρε στις ψυχές των παιδιών την παρηγοριά και την ελπίδα για την ανάσταση του γένους.
Αυτό το κρυφό σχολειό, που κάποιοι τολμούν στις μέρες μας να το αμφισβητούν, κράτησε ζωντανές τις αξίες και τις παραδόσεις του τόπου μας. Με την ιδιαίτερη γραφίδα του ο Πολέμης αναφέρει: Ἀπ᾿ ἔξω μαυροφόρ᾿ ἀπελπισιά, πικρῆς σκλαβιᾶς χειροπιαστὸ σκοτάδι, καὶ μέσα στὴ θολόκτιστη ἐκκλησιά, στὴν ἐκκλησιά, ποὺ παίρνει κάθε βράδυ τὴν ὄψη τοῦ σχολειοῦ, τὸ φοβισμένο φῶς τοῦ καντηλιοῦ τρεμάμενο τὰ ὀνείρατα ἀναδεύει, καὶ γύρω τὰ σκλαβόπουλα μαζεύει.
βραχνὰ ὁ παπάς, ὁ δάσκαλος ἐκεῖ θεριεύει τὴν ἀποσταμένη ἐλπίδα μὲ λόγια μαγικά, «Μὴ σκιάζεστε στὰ σκότη! Ἡ λευτεριὰ σὰν τῆς αὐγῆς τὸ φεγγοβόλο ἀστέρι τῆς νύχτας τὸ ξημέρωμα θὰ φέρει».
[5]
Τέσσερις αιώνες την ευλογημένη μας πατρίδα την έσκιαζε η φοβέρα και την πλάκωνε η σκλαβιά. Σφαγές Ελλήνων, πείνα, σκληρή φορολογία, βεβήλωση των ιερών και των οσίων, παιδομάζωμα, δεν καταφέρνουν να κάμψουν το αδούλωτο ελληνικό φρόνημα.
Νέφη νεομαρτύρων και εθνομαρτύρων ποτίζουν με το αίμα τους την ευλογημένη μας πατρίδα , τη γη των μαρτύρων και των ηρώων, και προστίθενται ως αστέρες πολύφωτοι στο στερέωμα της εκκλησίας.
Παράλληλα η ψυχή των σκλαβωμένων θερμαίνεται από τα λόγια Ελλήνων διανοουμένων : του Ρήγα Φεραίου, του Αδαμάντιου Κοραή, του Ευγένιου Βούλγαρη καθώς και από τις φωτισμένες διδαχές του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού που περιοδεύει ολόκληρο το σκλαβωμένο γένος στηρίζοντας και ενισχύοντας την πίστη, αλλά και το εθνικό φρόνημα.
Πόσα αλήθεια δεν οφείλουμε, οι νεότεροι Έλληνες, στον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό! Πόσα αλήθεια δεν έδωσε ο άγιος αυτός άνθρωπος, ο μεγάλος αυτός διδάχος στο Ελληνικό Έθνος! Ας παρακολουθήσουμε μέσα από τις «διδαχές» του την αγωνία και τον αγώνα του για τη μόρφωση των παιδιών του λαού που βρισκόταν κάτω από το βαθύ
[6]
σκοτάδι της δουλείας. Μάζευε τους χωρικούς γύρω του και μεταξύ των άλλων τους ρωτούσε:
«-Έχετε σχολείον εδώ εις την χώραν σας να διαβάζουν τα παιδιά; - Δεν έχομεν, άγιε του Θεού. – Να μαζευθήτε όλοι να κάμετε ένα σχολείον καλόν, να βάλετε και επιτρόπους να το κυβερνούν, να βάνουν διδάσκαλον να μανθάνουν όλα τα παιδιά γράμματα, πλούσια και πτωχά. Διότι από το σχολείον μανθάνομεν τι είναι Θεός, τι είναι Αγία Τριάς, τι είναι Άγγελοι, δαίμονες, παράδεισος, κόλασις, αρετή, κακία. Τι είναι ψυχή, σώμα κτλ. Διότι χωρίς το σχολείον περιπατούμεν εις το σκότος. Από το σχολείον ανοίγει το μοναστήριον. Αν δεν ήτο σχολείον, που ήθελα μάθει εγώ να σας διδάσκω;»
«Άργιε να ‘ρθει εκείνη η ημέρα», όμως έφτασε η στιγμή που συνελήφθη το σχέδιο για την εθνική παλιγγενεσία.
Ένα μικρό και σκοτεινό δωμάτιο στην φιλόξενη Οδησσό της Ρωσίας αποτελεί το εφαλτήριο της Φιλικής Εταιρείας. Ο Σκουφάς, ο Τσακάλωφ και ο Ξάνθος απλώνουν ευλαβικά τα χέρια τους στο Άγιο Ευαγγέλιο και επαναλαμβάνουν τον ιδρυτικό όρκο:
[7]
«Ορκίζομαι ενώπιον του αληθινού Θεού, ότι θέλω είμαι επί ζωής μου πιστός εις την Εταιρείαν κατά πάντα».
«Ορκίζομαι εις Σε, ω ιερά Πατρίς ! Ορκίζομαι εις τας πολυχρονίους βασάνους Σου. Ορκίζομαι εις τα πικρά δάκρυα τα οποία τόσους αιώνας έχυσαν και χύνουν τα ταλαίπωρα τέκνα Σου, και εις την μέλλουσαν ελευθερίαν των ομογενών μου ότι αφιερώνομαι όλως εις Σε».
Ο όρκος αυτός επαναλήφθηκε από χιλιάδες αγωνιστές, καλλιεργώντας το έδαφος για τον ξεσηκωμό του 1821.
Τα σημαντικότερα γεγονότα κατά τον ξεσηκωμό των Ελλήνων σημειώθηκαν στα Καλάβρυτα.
Τον Μάρτιο του ’21 πραγματοποιείται μυστική σύσκεψη στην Αγία Λαύρα στην οποία έλαβαν μέρος ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Επίσκοπος Κερνίτσης Προκόπιος και όλοι οι πρόκριτοι και οι οπλαρχηγοί της Επαρχίας Καλαβρύτων: Ασημάκης και Ανδρέας Ζαΐμης, Ασημάκης και Παναγιώτης Φωτήλας, Θεοχαρόπουλος, Χαραλάμπης, Λόντος, Πετιμεζαίοι, Σολιώτης και άλλοι, στην οποία επήραν την μεγάλη απόφαση.
[8]
Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός με την διακήρυξή του στις 20 Μαρτίου του 1821 απευθύνει εγερτήριο σάλπισμα:
«Πολυαγαπημένοι μας αδελφοί, ο Κύριος, σας αναγγέλει διά του στόματός μου το τέλος των ημερών των δακρύων και των δοκιμασιών. Η φυλή των Τούρκων υπερέβη το μέτρων των ανομιών, η ώρα του καθαρμού έφθασε. Οπλισθήτε με τον ζήλον του Θεού, έκαστος εξ υμών ας ζωσθή την ρομφαίαν του, διότι είναι προτιμότερον να αποθάνει τις με τα όπλα ανά χείρας, παρά να καταισχύνη τα ιερά της Πίστεως του και την Πατρίδα του.
Αύριον, ακολουθούντες τον Σταυρόν, θα βαδίσωμεν προς αυτήν την πόλιν των Πατρών, της οποίας η γη είναι ηγιασμένη από το αίμα του ενδόξου Μάρτυρος Αποστόλου Αγίου Ανδρέου».
Τα ξημερώματα της 21ης Μαρτίου 1821, κάτω από τον αιωνόβιο ιστορικό πλάτανο της Μονής της Αγίας Λαύρας, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε το Λάβαρο της Επαναστάσεως. Οι αγωνιστές έδωσαν όρκο ιερό αναφωνώντας «Ελευθερία ή θάνατος!» επιτέθηκαν ηρωικά κατά των Τούρκων και απελευθέρωσαν την ιερή γη των Καλαβρύτων.
[9]
Τα γεγονότα εξελίχθησαν με ραγδαίο ρυθμό.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, επικεφαλείς πολλών άλλων αγωνιστών, απελευθέρωσαν την Καλαμάτα και κήρυξαν την επανάσταση στο Ναό των Αγίων Αποστόλων. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα απλώθηκε η Επανάσταση από την Κρήτη ως την Μακεδονία.
Όταν η είδηση για την έναρξη της επαναστάσεως στην Πελοπόννησο έφθασε στην Κωνσταντινούπολη, ο σουλτάνος καταλήφθηκε από μεγάλη ταραχή και αντέδρασε με ανηλεείς σφαγές και τη θανάτωση εκλεκτών Ελλήνων, κυρίως αυτών που κατείχαν ηγετικές θέσεις. Οι εγκληματικές αυτές πράξεις του όμως, αντί να τρομοκρατήσουν και να κάμψουν τους Έλληνες επαναστάτες, τους ανδρείωσαν και τους συσπείρωσαν περισσότερο, ενδυναμώνοντας την Επανάσταση.
Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, στις 10 Απριλίου του 1821, με μια πράξη ανείπωτης βαρβαρότητας και βαθύτατου συμβολισμού οι Τούρκοι απαγχονίζουν στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου τον μαρτυρικό Εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε’ και παραδίδουν το άψυχο σώμα του στο μανιασμένο όχλο.
[10]
Οι Έλληνες αντί να καμφθούν και να σωφρονισθούν, ξεσηκώθηκαν και αγρίεψαν περισσότερο ζητώντας εκδίκηση, γιατί στο πρόσωπο του Πατριάρχου θεώρησαν ότι ατιμάζεται και περιφρονείται το Γένος. Όπως γράφει ο Τερτσέτης «εις την κόψιν του ελληνικού σπαθιού ήτο γραμμένον το όνομα του πατριάρχου και εθέριζε». Μια κραυγή ακούγετε στα πεδία της μάχης: «Χτυπᾶτε, πολεμάρχοι! Μὴ λησμονεῖτε τὸ σχοινί, παιδιά, τοῦ Πατριάρχη!»
Με χρυσά γράμματα χαράσσονται στα βιβλία της ιστορίας μας τα ονόματα των αγωνιστών υπέρ πίστεως και πατρίδος: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Γεώργιος Καραϊσκάκης, Ιωάννης Μακρυγιάννης, Αθανάσιος Διάκος, Γρηγόριος Δικαίος ή Παπαφλέσσας, Κωνσταντίνος Κανάρης, Μάρκος Μπότσαρης, Οδυσσέας Ανδρούτσος, Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς, και δίπλα τους ηρωίδες γυναίκες: Μαντώ Μαυρογένους, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Μόσχω και Δέσπω Τζαβέλα και τόσοι άλλοι.
Πολεμούν γενναία σε στεριά και σε θάλασσα προσφέροντας τα πάντα για τον λυτρωτικό αγώνα,
[11]
δίνοντας πολλοί και τη ζωή τους ακόμα, ποτίζοντας με το αίμα τους το δέντρο της λευτεριάς.
Πόσα στ’ αλήθεια δεν χρωστάμε οι σύγχρονοι Έλληνες σε όλους αυτούς που στέκουν σήμερα μπροστά μας ως λαμπρά πρότυπα ηρωισμού, ανδρείας και τόλμης…
Ας το αναλογιστούμε αδελφοί μου μια χούφτα Έλληνες ήταν εναντίον μιας πανίσχυρης αυτοκρατορίας.
Όπως αναφέρει ο Γέρος του Μωριά:
«Ο κόσμος μας έλεγε τρελούς. Ημείς, αν δεν είμεθα τρελλοί, δεν εκάναμε την επανάσταση»
«Όταν το αποφασίσαμε, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πώς δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι, εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση».
Πόσο επίκαιρα τα λόγια του σήμερα…
Πόση ανάγκη δεν έχει και η χώρα μας από μια επανάσταση…
[12]
Μην απορείτε αδελφοί μου. Ναι! Επανάσταση το 2016.
Σήμερα που οι Πατρίδα μας βάλλεται από ανθελληνιστικά και αντιχριστιανικά συνθήματα ,
Σήμερα που όλοι μιλούν για μια κρίση βαπτίζοντάς την επιπόλαια οικονομική, παραθεωρώντας τις ηθικές και πνευματικές διαστάσεις της,
Σήμερα που πληθαίνει η απόγνωση και οι αυτοκτονίες καθημερινά αυξάνουν, είναι επίκαιρο όσο ποτέ το αγωνιστικό μήνυμα του ’21.
Ας επιστρέψουμε στις Ελληνορθόδοξες ρίζες μας.
Ας κρατήσουμε ψηλά, ως άλλο λάβαρο, τα ιδανικά της φυλής μας και ας αποτινάξουμε τους ζυγούς που μας κρατούν δέσμιους.
Το χρωστάμε όχι απλά στους εαυτούς μας, αλλά κυρίως στις μελλοντικές γενιές που περιμένουν να τους παραδώσουμε και μεις με την σειρά μας μια πατρίδα ελεύθερη.
«Χρωστάμε σ' όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθούνε, θα περάσουν. Κριτές, θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί».
[13]
Αγαπητοί μου,
Κλείνω την αποψινή ομιλία μου με ένα χωρίο από την Προκύρηξη του Αλεξάνδρου Υψηλάντου στο Στρατόπεδο του Ιασίου στις 24 Φεβρουαρίου 1821, μια προκήρυξη που τα λόγια της είναι πολύ επίκαιρα στις μέρες μας…
«Είναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον τούτον Ζυγόν, να ελευθερώσωμεν την Πατρίδα, να κρημνίσωμεν από τα νέφη την ημισέληνον να υψώσωμεν το σημείον, δι’ ου πάντοτε νικώμεν! λέγω τον Σταυρόν, και ούτω να εκδικήσωμεν την Πατρίδα, και την Ορθόδοξον ημών Πίστιν από την ασεβή των ασεβών Καταφρόνησιν».
Χρόνια Πολλά σε όλους!
« Σβήνουν δυό νύχτες και δυο αυγές προβάλλουν στον αέρα. Δυό λευτεριές που σμίγουνε μέσα στην ίδια μέρα. Δυό λευτεριές ματόβρεχτες, παιδιά μεγάλου κόπου η λευτεριά του Έλληνα και η λευτεριά του ανθρώπου»
Με αυτούς τους στίχους ο Κωστής Παλαμάς υμνεί τη διπλή γιορτή της πίστεως και της Ελευθερίας. Η Πανάχραντος Παρθένος της Ναζαρέτ δέχεται από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ το κοσμοσωτήριο μήνυμα του Ευαγγελισμού : «χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετὰ σοῦ· εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν».
Ο Ουρανός απλώνει με άπειρη αγάπη το χέρι του προς τη γη και κινητοποιεί την ανθρωπότητα με την προοπτική της ελπίδας και της λυτρωτικής χαράς. Η θεϊκή αυτή επέμβαση στην ιστορία θέτει τον άνθρωπο στην τροχιά της πραγματικής ελευθερίας, της συμφιλιώσεως και επανενώσεως με το Δημιουργό.
«Σήμερον της σωτηρίας ημών το Κεφάλαιον». Κλείνει το κεφάλαιο της φθοράς και της σκλαβιάς στην αμαρτία. Ανοίγει το κεφάλαιο της λυτρώσεως και της ελευθερίας.
Σήμερον αδειάζει ο ἅδης καὶ ανοίγει ὸ Παράδεισος. Η υπακοή της Παναγίας δίνει τέλος στὴ λύπη καὶ στὴν
[2]
κατάρα τῆς Εὔας, επανορθώνει την ανυπακοή και τὴν πτώση των πρωτοπλάστων.
Όλοι οι πιστοί αναφωνούμε από καρδιάς το «Χαῖρε, κεχαριτωμένη», χαίρε σ’ εσένα που μας χάρισες την ελευθερία.
Στο κομβικό αυτό σημείο συνδέεται το «χαίρε» του Ευαγγελισμού της Παναγίας με το «χαίρε ω χαιρ’ ελευτεριά» της 25ης Μαρτίου 1821. Με τον Ευαγγελισμό ανοίγει ο δρόμος για την απελευθέρωση από τη φθορά και το θάνατο. Με την επανάσταση του ’21 ανοίγει ο δρόμος για την απελευθέρωση από έναν αλλόθρησκο κατακτητή, ο οποίος για 400 ολόκληρα χρόνια προσπαθούσε να ξεριζώσει, μάταια, τις ρίζες της φυλής μας και να υποδουλώσει την πάντα ελεύθερη Ελληνική ψυχή.
Ρίγος ιερό διαπερνάει το σώμα μας όταν φθάνουμε στις σελίδες της ιστορίας μας που αναφέρονται στο μεγάλο γεγονός της φυλής, στην επανάσταση του ’21. Μετά την άλωση της Πόλης στις 29 Μαΐου 1453 πολλοί θρύλοι κράτησαν ζωντανή την ελπίδα της λευτεριάς στο υπόδουλο γένος. Από γενιά σε γενιά, σαν ιερή παρακαταθήκη, ακούγεται το «Σώπασε κυρά Δέσποινα και μην πολύ δακρύζεις, πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα’
[3]
ναι…» και καρτερούν οι Έλληνες την στιγμή που θα ξυπνήσει ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς και που ο παπάς της Αγιάς Σοφιάς θα αποτελειώσει την Θεία Λειτουργία που έμεινε στη μέση.
Σε αυτό – κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει – συνέβαλε στο μέγιστο βαθμό η Ορθόδοξη Εκκλησία μας. Αναζωπυρώνει συνεχώς την πίστη στον μόνο Αληθινό Τριαδικό μας Θεό, συντηρεί σχολεία, θυμίζει στους υπόδουλους την εθνική τους ταυτότητα, διασώζει την ελληνική γλώσσα υπαγορεύει κοινούς κανόνες ζωής και -κυρίως- ιδρύει τα κρυφά σχολειά. Τα κρυφά σχολειά τα οποία αποτέλεσαν το εργαστήρι στο οποίο χαλυβδώθηκε το εθνικό φρόνημα των Ελλήνων και βοήθησαν τον απλό λαό να καταλάβει ότι για να βγει από τον εφιάλτη έπρεπε πρώτα από όλα και πάνω από όλα να εμπιστευθεί τον αγώνα του για την λευτεριά στο Θεό.
Υποκλινόμαστε με ευλάβεια μπροστά στον ταπεινό καλόγερο, τον ακούραστο αυτό μυσταγωγό του κρυφού σχολειού που θέριεψε την αποσταμένη ελπίδα του γένους.
Υποκλινόμαστε με ευλάβεια στον ασπρομάλλη ιερέα με το τριμμένο ράσο, στο δάσκαλο που κάτω από το τρεμάμενο
[4]
φως του καντηλιού έσπειρε στις ψυχές των παιδιών την παρηγοριά και την ελπίδα για την ανάσταση του γένους.
Αυτό το κρυφό σχολειό, που κάποιοι τολμούν στις μέρες μας να το αμφισβητούν, κράτησε ζωντανές τις αξίες και τις παραδόσεις του τόπου μας. Με την ιδιαίτερη γραφίδα του ο Πολέμης αναφέρει: Ἀπ᾿ ἔξω μαυροφόρ᾿ ἀπελπισιά, πικρῆς σκλαβιᾶς χειροπιαστὸ σκοτάδι, καὶ μέσα στὴ θολόκτιστη ἐκκλησιά, στὴν ἐκκλησιά, ποὺ παίρνει κάθε βράδυ τὴν ὄψη τοῦ σχολειοῦ, τὸ φοβισμένο φῶς τοῦ καντηλιοῦ τρεμάμενο τὰ ὀνείρατα ἀναδεύει, καὶ γύρω τὰ σκλαβόπουλα μαζεύει.
βραχνὰ ὁ παπάς, ὁ δάσκαλος ἐκεῖ θεριεύει τὴν ἀποσταμένη ἐλπίδα μὲ λόγια μαγικά, «Μὴ σκιάζεστε στὰ σκότη! Ἡ λευτεριὰ σὰν τῆς αὐγῆς τὸ φεγγοβόλο ἀστέρι τῆς νύχτας τὸ ξημέρωμα θὰ φέρει».
[5]
Τέσσερις αιώνες την ευλογημένη μας πατρίδα την έσκιαζε η φοβέρα και την πλάκωνε η σκλαβιά. Σφαγές Ελλήνων, πείνα, σκληρή φορολογία, βεβήλωση των ιερών και των οσίων, παιδομάζωμα, δεν καταφέρνουν να κάμψουν το αδούλωτο ελληνικό φρόνημα.
Νέφη νεομαρτύρων και εθνομαρτύρων ποτίζουν με το αίμα τους την ευλογημένη μας πατρίδα , τη γη των μαρτύρων και των ηρώων, και προστίθενται ως αστέρες πολύφωτοι στο στερέωμα της εκκλησίας.
Παράλληλα η ψυχή των σκλαβωμένων θερμαίνεται από τα λόγια Ελλήνων διανοουμένων : του Ρήγα Φεραίου, του Αδαμάντιου Κοραή, του Ευγένιου Βούλγαρη καθώς και από τις φωτισμένες διδαχές του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού που περιοδεύει ολόκληρο το σκλαβωμένο γένος στηρίζοντας και ενισχύοντας την πίστη, αλλά και το εθνικό φρόνημα.
Πόσα αλήθεια δεν οφείλουμε, οι νεότεροι Έλληνες, στον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό! Πόσα αλήθεια δεν έδωσε ο άγιος αυτός άνθρωπος, ο μεγάλος αυτός διδάχος στο Ελληνικό Έθνος! Ας παρακολουθήσουμε μέσα από τις «διδαχές» του την αγωνία και τον αγώνα του για τη μόρφωση των παιδιών του λαού που βρισκόταν κάτω από το βαθύ
[6]
σκοτάδι της δουλείας. Μάζευε τους χωρικούς γύρω του και μεταξύ των άλλων τους ρωτούσε:
«-Έχετε σχολείον εδώ εις την χώραν σας να διαβάζουν τα παιδιά; - Δεν έχομεν, άγιε του Θεού. – Να μαζευθήτε όλοι να κάμετε ένα σχολείον καλόν, να βάλετε και επιτρόπους να το κυβερνούν, να βάνουν διδάσκαλον να μανθάνουν όλα τα παιδιά γράμματα, πλούσια και πτωχά. Διότι από το σχολείον μανθάνομεν τι είναι Θεός, τι είναι Αγία Τριάς, τι είναι Άγγελοι, δαίμονες, παράδεισος, κόλασις, αρετή, κακία. Τι είναι ψυχή, σώμα κτλ. Διότι χωρίς το σχολείον περιπατούμεν εις το σκότος. Από το σχολείον ανοίγει το μοναστήριον. Αν δεν ήτο σχολείον, που ήθελα μάθει εγώ να σας διδάσκω;»
«Άργιε να ‘ρθει εκείνη η ημέρα», όμως έφτασε η στιγμή που συνελήφθη το σχέδιο για την εθνική παλιγγενεσία.
Ένα μικρό και σκοτεινό δωμάτιο στην φιλόξενη Οδησσό της Ρωσίας αποτελεί το εφαλτήριο της Φιλικής Εταιρείας. Ο Σκουφάς, ο Τσακάλωφ και ο Ξάνθος απλώνουν ευλαβικά τα χέρια τους στο Άγιο Ευαγγέλιο και επαναλαμβάνουν τον ιδρυτικό όρκο:
[7]
«Ορκίζομαι ενώπιον του αληθινού Θεού, ότι θέλω είμαι επί ζωής μου πιστός εις την Εταιρείαν κατά πάντα».
«Ορκίζομαι εις Σε, ω ιερά Πατρίς ! Ορκίζομαι εις τας πολυχρονίους βασάνους Σου. Ορκίζομαι εις τα πικρά δάκρυα τα οποία τόσους αιώνας έχυσαν και χύνουν τα ταλαίπωρα τέκνα Σου, και εις την μέλλουσαν ελευθερίαν των ομογενών μου ότι αφιερώνομαι όλως εις Σε».
Ο όρκος αυτός επαναλήφθηκε από χιλιάδες αγωνιστές, καλλιεργώντας το έδαφος για τον ξεσηκωμό του 1821.
Τα σημαντικότερα γεγονότα κατά τον ξεσηκωμό των Ελλήνων σημειώθηκαν στα Καλάβρυτα.
Τον Μάρτιο του ’21 πραγματοποιείται μυστική σύσκεψη στην Αγία Λαύρα στην οποία έλαβαν μέρος ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Επίσκοπος Κερνίτσης Προκόπιος και όλοι οι πρόκριτοι και οι οπλαρχηγοί της Επαρχίας Καλαβρύτων: Ασημάκης και Ανδρέας Ζαΐμης, Ασημάκης και Παναγιώτης Φωτήλας, Θεοχαρόπουλος, Χαραλάμπης, Λόντος, Πετιμεζαίοι, Σολιώτης και άλλοι, στην οποία επήραν την μεγάλη απόφαση.
[8]
Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός με την διακήρυξή του στις 20 Μαρτίου του 1821 απευθύνει εγερτήριο σάλπισμα:
«Πολυαγαπημένοι μας αδελφοί, ο Κύριος, σας αναγγέλει διά του στόματός μου το τέλος των ημερών των δακρύων και των δοκιμασιών. Η φυλή των Τούρκων υπερέβη το μέτρων των ανομιών, η ώρα του καθαρμού έφθασε. Οπλισθήτε με τον ζήλον του Θεού, έκαστος εξ υμών ας ζωσθή την ρομφαίαν του, διότι είναι προτιμότερον να αποθάνει τις με τα όπλα ανά χείρας, παρά να καταισχύνη τα ιερά της Πίστεως του και την Πατρίδα του.
Αύριον, ακολουθούντες τον Σταυρόν, θα βαδίσωμεν προς αυτήν την πόλιν των Πατρών, της οποίας η γη είναι ηγιασμένη από το αίμα του ενδόξου Μάρτυρος Αποστόλου Αγίου Ανδρέου».
Τα ξημερώματα της 21ης Μαρτίου 1821, κάτω από τον αιωνόβιο ιστορικό πλάτανο της Μονής της Αγίας Λαύρας, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε το Λάβαρο της Επαναστάσεως. Οι αγωνιστές έδωσαν όρκο ιερό αναφωνώντας «Ελευθερία ή θάνατος!» επιτέθηκαν ηρωικά κατά των Τούρκων και απελευθέρωσαν την ιερή γη των Καλαβρύτων.
[9]
Τα γεγονότα εξελίχθησαν με ραγδαίο ρυθμό.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, επικεφαλείς πολλών άλλων αγωνιστών, απελευθέρωσαν την Καλαμάτα και κήρυξαν την επανάσταση στο Ναό των Αγίων Αποστόλων. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα απλώθηκε η Επανάσταση από την Κρήτη ως την Μακεδονία.
Όταν η είδηση για την έναρξη της επαναστάσεως στην Πελοπόννησο έφθασε στην Κωνσταντινούπολη, ο σουλτάνος καταλήφθηκε από μεγάλη ταραχή και αντέδρασε με ανηλεείς σφαγές και τη θανάτωση εκλεκτών Ελλήνων, κυρίως αυτών που κατείχαν ηγετικές θέσεις. Οι εγκληματικές αυτές πράξεις του όμως, αντί να τρομοκρατήσουν και να κάμψουν τους Έλληνες επαναστάτες, τους ανδρείωσαν και τους συσπείρωσαν περισσότερο, ενδυναμώνοντας την Επανάσταση.
Το πρωί της Κυριακής του Πάσχα, στις 10 Απριλίου του 1821, με μια πράξη ανείπωτης βαρβαρότητας και βαθύτατου συμβολισμού οι Τούρκοι απαγχονίζουν στην κεντρική πύλη του Πατριαρχείου τον μαρτυρικό Εθνομάρτυρα Πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε’ και παραδίδουν το άψυχο σώμα του στο μανιασμένο όχλο.
[10]
Οι Έλληνες αντί να καμφθούν και να σωφρονισθούν, ξεσηκώθηκαν και αγρίεψαν περισσότερο ζητώντας εκδίκηση, γιατί στο πρόσωπο του Πατριάρχου θεώρησαν ότι ατιμάζεται και περιφρονείται το Γένος. Όπως γράφει ο Τερτσέτης «εις την κόψιν του ελληνικού σπαθιού ήτο γραμμένον το όνομα του πατριάρχου και εθέριζε». Μια κραυγή ακούγετε στα πεδία της μάχης: «Χτυπᾶτε, πολεμάρχοι! Μὴ λησμονεῖτε τὸ σχοινί, παιδιά, τοῦ Πατριάρχη!»
Με χρυσά γράμματα χαράσσονται στα βιβλία της ιστορίας μας τα ονόματα των αγωνιστών υπέρ πίστεως και πατρίδος: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Γεώργιος Καραϊσκάκης, Ιωάννης Μακρυγιάννης, Αθανάσιος Διάκος, Γρηγόριος Δικαίος ή Παπαφλέσσας, Κωνσταντίνος Κανάρης, Μάρκος Μπότσαρης, Οδυσσέας Ανδρούτσος, Νικήτας Σταματελόπουλος ή Νικηταράς, και δίπλα τους ηρωίδες γυναίκες: Μαντώ Μαυρογένους, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Μόσχω και Δέσπω Τζαβέλα και τόσοι άλλοι.
Πολεμούν γενναία σε στεριά και σε θάλασσα προσφέροντας τα πάντα για τον λυτρωτικό αγώνα,
[11]
δίνοντας πολλοί και τη ζωή τους ακόμα, ποτίζοντας με το αίμα τους το δέντρο της λευτεριάς.
Πόσα στ’ αλήθεια δεν χρωστάμε οι σύγχρονοι Έλληνες σε όλους αυτούς που στέκουν σήμερα μπροστά μας ως λαμπρά πρότυπα ηρωισμού, ανδρείας και τόλμης…
Ας το αναλογιστούμε αδελφοί μου μια χούφτα Έλληνες ήταν εναντίον μιας πανίσχυρης αυτοκρατορίας.
Όπως αναφέρει ο Γέρος του Μωριά:
«Ο κόσμος μας έλεγε τρελούς. Ημείς, αν δεν είμεθα τρελλοί, δεν εκάναμε την επανάσταση»
«Όταν το αποφασίσαμε, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πώς δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι, εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση».
Πόσο επίκαιρα τα λόγια του σήμερα…
Πόση ανάγκη δεν έχει και η χώρα μας από μια επανάσταση…
[12]
Μην απορείτε αδελφοί μου. Ναι! Επανάσταση το 2016.
Σήμερα που οι Πατρίδα μας βάλλεται από ανθελληνιστικά και αντιχριστιανικά συνθήματα ,
Σήμερα που όλοι μιλούν για μια κρίση βαπτίζοντάς την επιπόλαια οικονομική, παραθεωρώντας τις ηθικές και πνευματικές διαστάσεις της,
Σήμερα που πληθαίνει η απόγνωση και οι αυτοκτονίες καθημερινά αυξάνουν, είναι επίκαιρο όσο ποτέ το αγωνιστικό μήνυμα του ’21.
Ας επιστρέψουμε στις Ελληνορθόδοξες ρίζες μας.
Ας κρατήσουμε ψηλά, ως άλλο λάβαρο, τα ιδανικά της φυλής μας και ας αποτινάξουμε τους ζυγούς που μας κρατούν δέσμιους.
Το χρωστάμε όχι απλά στους εαυτούς μας, αλλά κυρίως στις μελλοντικές γενιές που περιμένουν να τους παραδώσουμε και μεις με την σειρά μας μια πατρίδα ελεύθερη.
«Χρωστάμε σ' όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθούνε, θα περάσουν. Κριτές, θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί».
[13]
Αγαπητοί μου,
Κλείνω την αποψινή ομιλία μου με ένα χωρίο από την Προκύρηξη του Αλεξάνδρου Υψηλάντου στο Στρατόπεδο του Ιασίου στις 24 Φεβρουαρίου 1821, μια προκήρυξη που τα λόγια της είναι πολύ επίκαιρα στις μέρες μας…
«Είναι καιρός να αποτινάξωμεν τον αφόρητον τούτον Ζυγόν, να ελευθερώσωμεν την Πατρίδα, να κρημνίσωμεν από τα νέφη την ημισέληνον να υψώσωμεν το σημείον, δι’ ου πάντοτε νικώμεν! λέγω τον Σταυρόν, και ούτω να εκδικήσωμεν την Πατρίδα, και την Ορθόδοξον ημών Πίστιν από την ασεβή των ασεβών Καταφρόνησιν».
Χρόνια Πολλά σε όλους!
Αναρτήσεις
