Ποιά Εὐρώπη θέλουμε;

Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ΄

Τό ἂνοιγμα τοῦ Χριστιανισμοῦ στά ἒθνη μέ τούς Ἀποστόλους καί δή μέ τόν Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν Παῦλο ἦταν καθοριστικό για τήν Εὐρώπη.

Ὁ Χριστιανισμός δέχθηκε τήν ἑλληνική παιδεία, διετήρησε τή ρωμαϊκή δικανική παράδοση καί ἒφερε τήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου στήν πράξη. Ἒτσι, ἡ πρώτη καί μεγάλη ἐντολή τῆς ἀγάπης κατέστη διακονία τοῦ πλησίον , φιλανθρωπία, πρόνοια, ἀλληλεγγύη μέσα στή κοινωνία. Καμμία θρησκεία στή παγκόσμια ἱστορία δεν ἒκανε τόσα πολλά για τούς πτωχούς καί τούς ἀδυνάτους ὃσο ὁ Χριστιανισμός. Καί αὐτό τό γράφει ἡ περίφημη « Ἐγκυκλοπαίδεια» τοῦ ἒχοντος ἀντιεκκλησιαστικό φρόνημα Ντιντερό. Ἒπειτα, ὁ τομέας τῆς παιδείας ἒλαβε γενναία ὢθηση ἀπό τήν Ἐκκλησία καί τό πολιτιστικό μόρφωμα στόν Εὐρωπαϊκό χῶρο ἐμπλουτίστηκε τά μέγιστα ἀπό τήν χριστιανική σοφία.

Εἰδικότερα, τό οἰκογενειακό δίκαιο, ὡς τό πλησιέστερο πρός τόν ἂνθρωπο καί τήν ψυχή ὡς νομικό κεφάλαιο, ὁ χριστιανισμός τό ἒχει σφραγίσει, καί τό Εὐαγγέλιο ἐπηρέασε εὐεργετικά, γάμο , τέκνα , οἰκογένεια καί κατ’ ἐπέκτασιν ἂμβλωση, εὐθανασία, κ.λ.π.

Ἀλλά τό μεγάλο καί καίριο ἐρώτημα βρίσκεται στή διατύπωση : Θέλει σήμερα ἡ Εὐρώπη τό χριστιανικό πνεῦμα; Μήπως φθάσαμε στό σημεῖο μηδέν καί ὁμιλοῦμε πλέον γιά μία μετα-χριστιανική Εὐρώπη; Τά δείγματα εἶναι πολλά.

Ὡστόσο, χωρίς τό Εὐαγγέλιο, τή χριστιανική διδασκαλία, ἡ Εὐρώπη δεν θα μπορέσει νά σταθεῖ. Δέν ὡφελοῦν οἱ οἰκονομικές σχέσεις καί τά προγράμματα, γιά νά στηρίξουν τό εὐρωπαϊκό οἰκοδόμημα. Χρειάζεται τό πνεῦμα. Δέν μπορεῖ μόνο ἡ ὓλη. Ἒχουμε νά κάνουμε μέ ἀνθρώπους καί πρόσωπα. Ὂχι μοναχά μέ νούμερα, ἀριθμούς, στατιστικές. Δέν ἀρκεῖ γιά τή σωτηρία τῶν Εὐρωπαϊκῶν λαῶν ἡ αὐστηρή τυπική τήρηση τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Χρειάζεται καί τό συναίσθημα, ὁ ψυχικός πλοῦτος, οἱ ἠθικές ἀξίες, ἡ ζεστασιά τοῦ Εὐαγγελικοῦ μηνύματος. Τό ἀτομικό δικαίωμα ἒχει ἓνα ὃριο. Τό Εὐγγέλιο ὑπερβαίνει τό ἀτομικό δικαίωμα καί προχωρᾶ στήν ἀγκαλιά τοῦ πλησίον, στή διακονία, στή θυσία, στήν ὣριμη ἀγάπη. Τόν ἂλλο τόν βλέπει πλέον ὂχι ὡς ἂτομο, ἁλλ’ ὡς πρόσωπο. Ὡς «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ» ἂνθρωπο καί συνάνθρωπο. Σχετικά μέ τά λάθη πού θυμοῦνται καί γράφουν κατά καιρούς γιά τήν νοοτροπία τοῦ Μεσαίωνος, τούς σχολαστικισμούς καί τούς θρησκευτικούς πολέμους, δέν φταίει ὁ Χριστιανισμός ἀλλά ἡ ἀλλοτρίωση καί ὁ ἐγωϊσμός τῶν ἀνθρώπων.

Γι’ αὐτό, ἡ Εὐρώπη δέν πρέπει νά λησμονήσει τις χριστιανικές της ρίζες. Ἂν τις κόψει θἆναι, δυστυχῶς, μία ἑταιρεία ἀλληλοσυγκρουομένων οἰκονομικῶν συμφερόντων. Ἀλλά μιά τέτοια Εὐρώπη θέλουμε;