Ο Εσπερινός της συγχωρήσεως στη Νάουσα και τη Βέροια (φωτο).

Την Κυριακή της Τυρινής το απόγευμα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε και κήρυξε το θείο λόγο διαδοχικά στον Εσπερινό της Συγχωρήσεως στον μητροπολιτικό ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναούσης και στον ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας.

Στο τέλος των ιερών ακολουθιών ανέγνωσε τη συγχωρητική ευχή με την ευκαιρία της ενάρξεως της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής και αφού ζήτησε πρώτα ο ίδιος τη συγχώρηση από το εκκλησίασμα έδωσε στη συνέχεια την πατρική του  ευχή και συγχώριση σε όλους.

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΣΤΗ ΝΑΟΥΣΑ

«Ὅπως διαπλεύσαντες τό τῆς Νηστείας μέγα πέλαγος, εἰς τήν τριήμερον Ἀνάστασιν καταντήσωμεν, τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ».

Μέ αὐτούς τούς λόγους προσδιορίζει, ἀδελφοί μου, ὁ ἱερός ὑμνογράφος καί δι᾽ αὐτοῦ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τόν λόγο γιά τόν ὁποῖο μᾶς ἀπευθύνει σήμερα τήν πρόσκληση νά εἰσέλθουμε στήν περίοδο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί νά ἀποδυθοῦμε στόν πνευματικό ἀγώνα πού μᾶς ὑποδεικνύει. Καί ὁ λόγος αὐτός εἶναι νά διαπλεύσουμε τό μέγα πέλαγος τῆς νηστείας καί νά φθάσουμε στήν τριήμερο ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας.

Γιατί ὅμως ὁ ἱερός ὑμνογράφος περιγράφει τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ὡς «μέγα πέλαγος»;

Τό ταξίδι στό πέλαγος ἦταν καί εἶναι, ἀδελφοί μου, ἕνα δύσκολο ταξίδι, γιατί ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐκτεθειμένος σέ ἀπρόβλεπτες συνθῆκες καί καταστάσεις, τίς ὁποῖες συχνά δέν μπορεῖ νά ἀντιμετωπίσει, γιατί, καθώς εἶναι μακριά ἀπό τήν ξηρά, μπορεῖ νά κινδυνεύσει ξαφνικά ἀκόμη καί ἡ ζωή του. Γι᾽ αὐτό καί συχνά περιγράφεται καί ἡ ἴδια ἡ ἀνθρώπινη ζωή ὡς ἕνα ταξίδι στό πέλαγος, ὅπως ἀκριβῶς περιγράφεται καί ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

Ὁ πιστός πού ἀποφασίζει νά κάνει αὐτό τό ταξίδι στό πέλαγος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς θά κληθεῖ νά ἀντιμετωπίσει δυσκολίες καί πειρασμούς πού δέν μπορεῖ νά προβλέψει καί νά ὑπολογίσει. Θά κληθεῖ νά ἀντιμετωπίσει τά κύματα καί τήν ταραχή πού ἄλλοτε δημιουργοῦν ἡ ἀμφιβολία καί ἡ ὀλιγοπιστία, ἄλλοτε δημιουργοῦν οἱ μέριμνες καί οἱ φροντίδες τοῦ κόσμου, ἄλλοτε πάλι ἡ ὀργή καί ὁ θυμός. Θά κληθεῖ νά ἀντιμετωπίσει τίς καταιγίδες πού δημιουργοῦν οἱ ἀδυναμίες καί τά πάθη μας πού ἐπιμένουν καί ἀντιστέκονται, ὁ ἐγωισμός, ἡ ζήλεια, ὁ φθόνος, ἡ ἀργολογία, ἡ κατάκριση καί θολώνουν τόν ὁρίζοντα τῆς ψυχῆς μας καί μᾶς ἀπειλοῦν μέ τήν καταστροφή. Θά κληθεῖ ὁ πιστός νά ἀντιμετωπίσει τίς σειρῆνες τῶν πειρασμῶν, σάν καί αὐτές πού συνάντησε στό ταξίδι του γιά τήν Ἰθάκη ὁ μυθικός Ὀδυσσέας, καί οἱ ὁποῖες θά ἐπιδιώκουν νά τόν πείσουν ὅτι μπορεῖ νά σταματήσει τό ταξίδι, νά σταματήσει τόν ἀγώνα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, γιατί κουράστηκε ὑπερβολικά μέ τή νηστεία, γιατί ὑπάρχουν τόσα εὐχάριστα ἐδέσματα, τόσα ὡραῖα θεάματα καί ἑλκυστικά ἀκούσματα πού μπορεῖ νά ἀπολαύσει, ἄν σταματήσει αὐτό τό ταξίδι, ἄν παύσει νά ταλαιπωρεῖ τόν ἑαυτό του μέ τήν ἄσκηση καί τή νηστεία. Θά κληθεῖ νά διέλθει ὁ πιστός καί ἀπό τίς συμπληγάδες τῶν προσωπικῶν, οἰκογενειακῶν ἤ ἐπαγγελματικῶν του ὑποχρεώσεων πού θά τόν πιέζουν, πού θά τόν συνθλίβουν καί θά τόν ἐμποδίζουν νά συνεχίσει τό ταξίδι του. Καί ἀκόμη θά βρεθεῖ ἀντιμέτωπος μέ ὑφάλους καί σκοπέλους, μέ κάθε εἴδους πειρασμούς καί πτώσεις, πού θά προσπαθήσουν νά τοῦ διαλύσουν τό σκάφος, γιά νά ἀναγκασθεῖ νά ἐγκαταλείψει τήν προσπάθεια. 

Καί ὁ στόχος τῆς προσπάθειας ποιός εἶναι; Εἶναι, ἀδελφοί μου, ὅπως γράφει ὁ ἱερός ὑμνογράφος, νά «καταντήσωμεν εἰς τήν τριήμερον Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου». Αὐτός εἶναι ὁ στόχος μας. Γι᾽ αὐτό κάνουμε ὅλη αὐτή τήν προσπάθεια, τή νηστεία, τήν προσευχή, τήν ἄσκηση, τή μετάνοια, γιά νά ἑορτάσουμε κατάλληλα προετοιμασμένοι τό μεγάλο καί σωτηριῶδες γεγονός τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.

Ἄς προσέξουμε ὅμως γιατί τό νά φθάσουμε στήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου δέν σημαίνει νά φθάσουμε ἡμερολογιακά σ᾽ αὐτήν. Δέν σημαίνει ἁπλῶς νά περάσουν οἱ σαράντα ἡμέρες τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς καί νά φθάσουμε στό Πάσχα. Σημαίνει νά κάνουμε τέτοια προετοιμασία στό διάστημα αὐτό, ὥστε νά ἑορτάσουμε τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου «συνανιστάμενοι αὐτῷ», ἑορτάζοντας δηλαδή συγχρόνως καί τή δική μας ἀνάσταση· ἑορτάζοντας καί τή δική μας ἀπαλλαγή ἀπό τίς συνέπειες τῆς ἁμαρτίας καί τῆς πτώσεως· νά ἑορτάσουμε ἔχοντας κόψει κάποια τουλάχιστον ἀπό τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες μας, ἔχοντας συναισθανθεῖ τίς ἁμαρτίες μας καί ἔχοντας μετανοήσει γι᾽ αὐτές, ἔχοντας αἰσθανθεῖ στήν ψυχή μας τήν καλή ἀλλοίωση πού φέρνει ἡ χάρη καί ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ μέσα μας.

Καί ὅλα αὐτά μποροῦμε νά τά ἐπιτύχουμε, ἀδελφοί μου, χρησιμοποιώντας ὡς μέσο καί ὄχημα τή νηστεία, τήν ὁποία μᾶς προτείνει ἡ Ἐκκλησία μας. Ὄχι βέβαια μόνο τή νηστεία τῶν τροφῶν, πού εἶναι ἀπαραίτητη καί ἀναγκαία, γιά ὅσους δέν ἔχουν κάποιον λόγο ὑγείας, διότι μᾶς ἀσκεῖ στήν ἐγκράτεια καί μᾶς ἀπαλλάσει ἀπό τό βάρος καί τή μέριμνα τῶν ὑλικῶν πραγμάτων, ἀλλά καί γιατί μᾶς ὑπενθυμίζει τήν ἀναγκαιότητα τῆς πνευματικῆς νηστείας, τῆς νηστείας δηλαδή τῶν παθῶν, τῆς γλώσσης, τῶν αἰσθήσεων, τῶν λογισμῶν, χωρίς τήν ὁποία ἡ νηστεία τῶν τροφῶν εἶναι ἀνεπαρκής καί δέν μπορεῖ νά μᾶς φθάσει στό ποθητό τέρμα τοῦ ταξιδιοῦ μας.

Γι᾽ αὐτό, ἀδελφοί μου, ἄς χρησιμοποιήσουμε τή διπλῆ νηστεία, σάν τά δύο κουπιά τοῦ πλοίου μας, καί ἄς ἀγωνισθοῦμε νά διαπλεύσουμε μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί μέ τή βοήθεια τῆς Ἐκκλησίας μας ἡ ὁποία θέτει στή διάθεσή μας αὐτή τήν περίοδο πρόσθετα βοηθητικά μέσα, διαθέτει ὡς σταθμούς ἀνεφοδιασμούς τίς ἱερές της Ἀκολουθίες, τά Μεγάλα Ἀπόδειπνα, τούς κατανυκτικούς ἑσπερινούς, τίς θεῖες Λειτουργίες τῶν προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, τίς Ἀκολουθίες τῶν Χαιρετισμῶν, τίς ὁμιλίες τῶν Ἁγιορειτῶν πατέρων καί τόσα ἄλλα, ὥστε νά καταντήσωμε καί ἐμεῖς «εἰς τριήμερον Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου» μας ἀναστημένοι.

Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΣΤΗ ΒΕΡΟΙΑ

«Τόν τῆς νηστείας καιρόν φαιδρῶς ἀπαρξώμεθα», 

μᾶς καλεῖ σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας διά τοῦ ποιητοῦ τοῦ στιχηροῦ πού προανέφερα, ἁγίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου.

Μᾶς καλεῖ νά ἀρχίσουμε τήν περίοδο τῆς νηστείας καί συνοδεύει τήν πρόσκληση αὐτή μέ μία μόνο λέξη πού προσδιορίζει τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο θά πρέπει νά ἀνταποκριθοῦμε στήν πρόσκληση. Ἡ λέξη αὐτή εἶναι «φαιδρῶς», μᾶς καλεῖ δηλαδή ὁ ἱερός ὑμνογράφος νά ἀρχίσουμε τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή μέ χαρά. 

Πολλοί ἴσως, ἀδελφοί μου, θεωρήσουν ὅτι εἶναι ἄστοχη ἡ ἐπιλογή τῆς λέξεως καί ἀταίριαστη μέ τό νόημα καί τό περιεχόμενο τῆς νηστείας. Μερικοί πάλι ἴσως νομίσουν ὅτι θά ἔπρεπε νά χρησιμοποιήσει κάποιο ἄλλο ἐπίρρημα πού νά ἔχει σχέση μέ τήν ταπείνωση, τή μετάνοια ἤ τήν κατάνυξη. Ὅμως ὁ ἱερός ὑμνογράφος δέν ἀστόχησε στήν ἐπιλογή οὔτε ἔκανε λάθος. Ἄλλωστε εἶναι ἔμπειρος πνευματικός ἀγωνιστής ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης καί γνωρίζει ἀπό τήν πολύχρονη προσωπική του πείρα τί πρέπει νά συστήσει στούς μοναχούς του, γιά τούς ὁποίους ἔγραψε ἀρχικά αὐτούς τούς ὕμνους.

Γιατί, λοιπόν, μᾶς συστήνει νά ἀρχίσουμε τόν ἀγώνα τῆς νηστείας μέ χαρά; Πρίν νά ἀπαντήσουμε σέ αὐτό τό ἐρώτημα, ἀδελφοί μου, θά πρέπει νά διευκρινίσουμε ὅτι οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅταν ἀναφέρουν τόν ὅρο νηστεία, δέν ἐννοοῦν μόνο τήν ἀποχή ἀπό κάποιες τροφές, ἀλλά ἐννοοῦν καί τήν ἀποχή ἀπό τήν ἁμαρτία, ἀπό τίς ἁμαρτωλές συνήθειες καί τίς ἀδυναμίες μας. Αὐτό τόν διπλό ἀγώνα τῆς ἐγκρατείας μᾶς παρακινεῖ νά ἀρχίσουμε «φαιδρῶς» ὁ ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης. Καί οἱ λόγοι γιά τούς ὁποίους θά πρέπει νά ἀρχίσουμε μέ χαρά τό στάδιο αὐτό τοῦ ἀγῶνος, τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή, εἶναι πολλοί.

Ὁ πρῶτος λόγος εἶναι ὅτι ὁ ἀγώνας πού θά κάνουμε, εἴτε μικρός εἴτε μεγαλύτερος, ἀνάλογα μέ τήν πνευματική κατάσταση στήν ὁποία βρίσκεται ὁ καθένας μας, μπορεῖ νά μᾶς ὁδηγήσει στή νίκη, στή νίκη ἐναντίον μιᾶς ἀδυναμίας μας ἤ κάποιου ἐλαττώματός μας, στή νίκη ἐναντίον τοῦ πονηροῦ πού βάζει προσκόμματα στόν ἀγώνα μας μέ τούς πειρασμούς του. Καί ὅπως κάθε ἀθλητής πού ἀγωνίζεται γιά νά νικήσει, δέν κατεβαίνει στόν ἀγώνα κατηφής καί σκυθρωπός, ἀλλά χαρούμενος καί προγευόμενος τή χαρά τῆς νίκης, ἔτσι καί ἐμεῖς θά πρέπει νά ξεκινοῦμε μέ ἀνάλογη χαρά.

Ὁ δεύτερος λόγος εἶναι ὅτι μέ τόν πνευματικό αὐτό ἀγώνα μας, μέ τήν ἐγκράτεια, μέ τή μετάνοια, μέ τό μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως, ἀπαλλάσσουμε τήν ψυχή μας, ἀλλά καί τό σῶμα μας ἀπό περιττά βάρη πού μᾶς κρατοῦν καθηλωμένους στή γῆ καί δέν μᾶς ἀφήνουν νά στραφοῦμε πρός τόν Θεό. Καί αὐτά μπορεῖ νά εἶναι βιοτικές καί κοσμικές μέριμνες, πτώσεις καί παραβάσεις τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, πάθη καί λάθη πού χρονίζουν στήν ψυχή μας καί τήν κάνουν σκληρή σάν πέτρα. Καί ὅπως ὁ ὁδοιπόρος ἤ ὁ ὀρειβάτης αἰσθάνεται χαρούμενος, ὅταν ἀπαλλάσσεται ἀπό τά περιττά βάρη καί βαδίζει πιό ἄνετα καί πιό ἐλεύθερα, ἔτσι καί ἐμεῖς πρέπει νά χαιρόμαστε πού σέ λίγο θά ἀρχίσουμε νά ἀπαλλασσόμασθε ἀπό αὐτά πού μᾶς βαρύνουν καί δυσκολεύουν τήν πορεία μας.

Ὁ τρίτος λόγος εἶναι ὅτι ὁ ἀγώνας τόν ὁποῖο καλούμεθα νά ἀναλάβουμε εἶναι ἀγώνας ὁ ὁποῖος χαροποιεῖ τόν Χριστό, γιατί εἶναι ἀγώνας γιά τήν ἐφαρμογή τοῦ θελήματός του, εἶναι ἀγώνας πού μᾶς ὁδηγεῖ κοντά στόν Θεό, πού μᾶς ὁδηγεῖ στή σωτηρία μας. Καί ὅπως ὅλοι χαιρόμαστε, ὅταν κάνουμε κάτι πού ἱκανοποιεῖ καί χαροποιεῖ ἕνα προσφιλές καί σεβαστό μας πρόσωπο, ἔτσι θά πρέπει νά χαιρόμαστε καί ὅταν μέ τόν ἀγώνα μας καί μέ τή μετάνοια μας χαροποιοῦμε τόν Χριστό, ὁ ὁποῖος, ἄλλωστε, μᾶς διαβεβαίωσε ὅτι «χαρά ἔσται ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπί ἑνί ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι».

Στούς λόγους αὐτούς θά μποροῦσα νά προσθέσω, ἀδελφοί μου, καί ἕναν ἀκόμη. Καί ὁ λόγος αὐτός εἶναι ὅτι καί ὁ Θεός δέν θέλει νά ἀντιμετωπίζουμε τή νηστεία καί τόν πνευματικό ἀγώνα ὡς βάρος καί ὑποχρέωση, δέν θέλει νά εἴμαστε κατηφεῖς καί δύσθυμοι, ὅταν ἀγωνιζόμαστε. Ἡ νηστεία καί ὁ ἀγώνας μας εἶναι μία προσφορά ἀγάπης καί σεβασμοῦ στόν Θεό, καί ὁ Θεός δέν θέλει ἀνθρώπους πού τοῦ προσφέρουν «ἐκ λύπης ἤ ἐξ ἀνάγκης», ἀλλά ἀγαπᾶ καί ἀνταμείβει πλούσια μέ τό ἔλεος καί τή χάρη του τόν «ἱλαρόν δότην», αὐτόν πού τοῦ προσφέρει τό δῶρο μέ χαρά καί εὐχαρίστηση.

Ἔχοντας, λοιπόν, αὐτά ὑπόψη μας, ἀδελφοί μου, ἄς ἀνταποκριθοῦμε στήν πρόσκληση τῆς Ἐκκλησίας μας, στήν πρόσκληση τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου καί ἄς ἀρχίσουμε τήν περίοδο τῆς νηστείας, τῆς ἐγκρατείας καί τῆς μετανοίας μέ χαρά, εὐχαριστώντας τόν Θεό γιατί μᾶς χαρίζει αὐτή τήν κατανυκτική περίοδο ἀλλά καί τά μέσα γιά νά τόν πλησιάσουμε, καί ἀξιοποιώντας τίς πνευματικές εὐκαιρίες πού θέτει στή διάθεσή μας ἡ Ἱερά μας Μητρόπολη, μέ ὅλες τίς ἱερές Ἀκολουθίες καί τίς ὁμιλίες αὐτῆς τῆς περιόδου, ἄς νά διέλθουμε τό στάδιο τῶν ἀρετῶν φαιδρῶς γιά νά ἀξιωθοῦμε καί τῆς χαρᾶς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας.

ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ