Το
διήμερο 2 και 3 Φεβρουαρίου πανηγύρισε ο ιερός Ναός Αγίων Νεομαρτύρων
Ιωάννου, Νικολάου και Σταματίου, Προστατών της Ηρωϊκής Νήσου των
Σπετσών.
Στον
εορτασμό μετείχαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Βεροίας, Ναούσης και
Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος προεξήρχε του τρισαρχιερατικού
συλλείτουργου και κήρυξε το θείο λόγο, Σταγών και Μετεώρων κ. Θεόκλητος,
ο οποίος χοροστάτησε στον πανηγυρικό εσπερινό και κήρυξε το θείο λόγο
και ο επιχώριος Μητροπολίτης Ύδρας και Σπετσών κ. Εφραίμ, ο οποίος
χοροστάτησε στην πανηγυρική Δοξολογία και τη λιτανεία που ακολούθησε.
Στο
τέλος της Δοξολογίας ο Σεβασμιώτατος Ύδρας κ. Εφραίμ τίμησε τους δύο
Αρχιερείς με τον Σταυρό των Νεομαρτύρων, που αποτελεί την υψηλότερη
τιμητική διάκριση της Ιεράς Μητροπόλεως Ύδρας.
Κατά
τη θεία Λειτουργία έψαλε η Μικτή Νεανική Χορωδία Θεσσαλονίκης «Άγιος
Ιωάννης Χρυσόστομος», υπό τη διεύθυνση του Ελλογ. κ. Χρυσόστομου
Σταμούλη, Καθηγητού του Α.Π.Θ.
Κατά
τη διάρκεια των ιερών ακολουθιών τέθηκαν σε προσκύνηση των πιστών
αποτμήματα του ιερού Λειψάνου του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του
Μυροβλήτη, που μετέφερε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ.
Παντελεήμων, κατόπιν αιτήματος του επιχώριου Μητροπολίτου κ. Εφραίμ,
δεδομένου ότι ο Άγιος Δημήτριος συνδέεται υμνολογικά με τους Τρεις
Νεομάρτυρες των Σπετσών.
ΟΜΙΛΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ
ΚΑΤΑ ΤΗ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
«Βαβαί τοσαύτης ἀδελφῶν εὐθαρσίας! Σπεύδουσιν ἄμφω τίς ἐκτμηθῇ πρῶτον!»
Ἑορτή
φαιδρά καί χαρμόσυνη γιά τήν περιώνυμη νῆσο τῶν Σπετσῶν ἡ ἡμέρα τῆς
μνήμης τριῶν ἐκλεκτῶν της τέκνων, τῶν ἁγίων νεομαρτύρων Νικολάου,
Ἰωάννου καί Σταματίου, τῶν ἐν Χίῳ μαρτυρησάντων.
Τό
μαρτύριο τους γιά τήν πίστη καί τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ «ὀσμή εὐωδίας
πνευματικῆς», πού ξεκινᾶ ἀπό τό νησί σας, τίς Σπέτσες, τό νησί τῶν
ἀρωμάτων, ὅπως κατά μία ἐκδοχή ἐτυμολογεῖται τό ὄνομά του, καί φθάνει
μέχρι τή μυροβόλο Χίο, ὅπου οἱ τρεῖς ἅγιοι νεομάρτυρες ὑπέμειναν
τόν μαρτυρικό θάνατο γιά νά μήν ἀρνηθοῦν τήν πίστη τους στόν Χριστό.
Ξεκίνησαν
οἱ τρεῖς ἅγιοι Νεομάρτυρες ἀπό τίς Σπέτσες, μεταφέροντας μέ τό
πλοῖο τους λάδι, τό ὁποῖο ἐμπορευόταν. Ὅμως δέν ἦταν τό λάδι τό
πολύτιμο ἐμπόρευμά τους. Ἦταν ἡ ψυχή τους καί ἡ πίστη τους στόν
Χριστό.
Καί
μπορεῖ τό πλοῖο τους νά ἐξώκειλε στή Μικρασιατική Κρήνη,
ἀναγκάζοντας τούς τρεῖς ἁγίους Νεομάρτυρες καί τούς συνταξιδιῶτες
τους νά διακόψουν τό ταξίδι τους καί νά προσπαθήσουν νά
ἀποκαταστήσουν τή βλάβη στό πλοῖο γιά νά συνεχίσουν, ὅμως τό πλοῖο
τῆς ὑπάρξεώς τους εἶχε φθάσει σχεδόν στόν προορισμό του, εἶχε φθάσει
ἀπέναντι ἀπό τή Χίο, στόν τόπο ὅπου θά καλοῦντο νά δώσουν τήν ὁμολογία
τῆς πίστεώς τους, ἡ ὁποία θά τούς ἄνοιγε μέ τό μαρτύριο τήν εἴσοδο
στόν γαλήνιο λιμένα τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
Αὐτό
τό πλοῖο, τό πλοῖο τῆς ὑπάρξεως τῶν τριῶν ἁγίων Νεομαρτύρων τῶν
Σπετσῶν, τοῦ ἁγίου Νικολάου, Ἰωάννου, καί Σταματίου, δέν ὑπῆρχε
πιθανότητα νά ἐξωκείλει, γιατί στό πηδάλιό του βρισκόταν ἱκανός
οἰακοστρόφος, ὁ Χριστός, πού δέν θά τό ἄφηνε νά βυθισθεῖ.
Σέ
Ἐκεῖνον τό εἶχαν παραδώσει μέ ἐμπιστοσύνη, καί γι᾽ αὐτό οὔτε
ἀνησυχοῦσαν οὔτε ἐφοβοῦντο γιά τήν ἔκβαση τῶν πραγμάτων. Ἕνας Ἰούδας
βρέθηκε καί γι᾽ αὐτούς, ὅπως καί γιά τόν διδάσκαλό τους. Ἕνας Ἰούδας,
καί μάλιστα χριστιανός, πού τούς πρόδωσε καί τούς παρέδωσε στούς
Τούρκους. Καί ἐκεῖνοι προσπάθησαν μέ κάθε τρόπο νά τούς ἀναγκάσουν νά
ἀρνηθοῦν τήν πίστη τους. Ὅμως οἱ τρεῖς ἅγιοι παρέμεναν ἑδραῖοι καί
ἀμετακίνητοι καί ἐπαναλάμβαναν σταθερά τήν ἀπόφασή τους
«χριστιανός γεννήθηκα, χριστιανός θά πεθάνω».
Τίποτε
δέν στάθηκε ἱκανό νά τούς λυγίσει, γιατί καί μόνο ἡ ὁμολογία ὅτι
«χριστιανός γεννήθηκα» ἦταν ἀπόδειξη γιά τό πόσο βαθειά στήν ψυχή τους
ἦταν ριζωμένη ἡ πίστη στόν Χριστό, ὥστε θεωροῦσαν ὅλα ὅσα τούς
προσέφεραν οἱ Τοῦρκοι γιά νά τούς ἀναγκάσουν νά ἀλλαξοπιστήσουν
«σκύβαλα», σκουπίδια τιποτένια πού τούς ἐμπόδιζαν νά κερδίσουν τόν
Χριστό.
Ὅμως
αὐτοί αἰσθανόταν ἑνωμένοι μαζί του, αἰσθανόταν ἀπόλυτα ταυτισμένοι
μαζί του, γι᾽ αὐτό καί δέν ἤθελαν καί δέν μποροῦσαν νά ἀρνηθοῦν τόν
Χριστό, προκειμένου νά κερδίσουν γήινα καί φθαρτά πράγματα,
προκειμένου νά κερδίσουν προσωρινά καί ἐγκόσμια ἀγαθά.
«Χριστιανός
γεννήθηκα, χριστιανός θά πεθάνω», ἐπαναλάμβαναν σέ ὅλες τίς προτάσεις
πού τούς ἔκαναν, σέ ὅλες τίς ὑποσχέσεις πού τούς ἔδιδαν. Καί ἡ
ὁμολογία τους ἐναρμονιζόταν ἀπόλυτα μέ τόν λόγο τοῦ πρωτοκορυφαίου
ἀποστόλου Παύλου: «Ἐμοί τό ζῆν Χριστός καί τό ἀποθανεῖν κέρδος». Γιά
μένα ἡ ζωή μου εἶναι ὁ Χριστός, καί τό νά πεθάνω γιά χάρη του δέν εἶναι
ἀπώλεια, εἶναι κέρδος. Γι᾽ αὐτό καί συναγωνιζόταν· γι᾽αὐτό καί ὁ ἕνας
ἐνεθάρρυνε τόν ἄλλο στόν καλόν ἀγώνα τῆς πίστεως καί τοῦ μαρτυρίου.
Πρῶτα
ὁδηγήθηκε ὁ μεγαλύτερος, ὁ Νικόλαος, στό μαρτύριο, γιατί οἱ Τοῦρκοι
πίστευαν ὅτι ἔτσι θά μπορέσουν νά λυγίσουν τά δύο ἀδέλφια, τόν Ἰωάννη
καί τόν Σταμάτιο. Ἀλλά ἀστόχησαν στίς ἐλπίδες τους. «Βαβαί τοσαύτης
ἀδελφῶν εὐθαρσίας! Σπεύδουσιν ἄμφω τίς ἐκτμηθῇ πρῶτον!», γράφει ὁ
ἱερός Συναξαριστής. Πόσο θάρρος εἶχαν αὐτά τά ἀδέλφια! Σπεύδουν καί οἱ
δύο γιά νά προλάβουν ποιός θά μαρτυρήσει πρῶτος.
Ἱερός
συναγωνισμός, ἁγιασμένη ἀδελφική ἅμιλλα! Τό στέφος τοῦ μαρτυρίου ἀνήκει
καί στούς τρεῖς, γιατί χριστιανοί γεννήθηκαν καί πέθαναν χριστιανοί. Ἤ
μᾶλλον δέν πέθαναν, γιατί τό μαρτύριο δέν εἶναι θάνατος, ἀλλά βάπτισμα
ἀθανασίας καί κοινωνία αἰωνιότητος.
Τό
μαρτύριό τους, τό μαρτύριο τῶν τριῶν ἁγίων Νεομαρτύρων, τῶν
πολιούχων τῶν Σπετσῶν, τῶν ἁγίων Νικολάου, Ἰωάννου καί Σταματίου,
εἶναι μήνυμα πρός ὅλους ἐμᾶς πού τούς τιμοῦμε στόν περικαλλῆ αὐτόν
ναό. Εἶναι μία ὑπόμνηση ὅτι τήν πίστη αὐτή στόν Χριστό, τήν ὁποία οἱ
τρεῖς ἅγιοι Νεομάρτυρες σφράγισαν μέ τό αἷμα τους, ἔχουμε χρέος νά τήν
διατηρήσουμε, ὄχι μόνο ὡς ἱερά παρακαταθήκη τῶν πατέρων μας, καθώς
ἔχουμε τό προνόμιο νά εἴμεθα γόνοι μαρτύρων καί ἁγίων, ἀλλά καί ὡς
τάλαντο τό ὁποῖο μᾶς ἐμπιστεύθηκε ὁ Θεός καί ἔχουμε καθῆκον νά τό
ἐπαυξήσουμε σέ μία ἐποχή πού δέν ἀπαιτεῖ ἀπό τούς πιστούς τό δι᾽ αἵματος
μαρτύριο, ζητᾶ ὅμως τή μαρτυρία τῆς πίστεως μέσα σέ ἕνα περιβάλλον
ἀμφιβολίας καί ἀμφισβητήσεως, ἀπιστίας καί ἀθεΐας.
Ἄς
μήν διστάζουμε, ἄς μήν δειλιάζουμε, ἀλλά ἐμπνεόμενοι καί ἀπό τούς
ἁγίους Νεομάρτυρες τῶν Σπετσῶν, τούς ἁγίους Νικόλαο, Ἰωάννη καί
Σταμάτιο, ἄς ὁμολογοῦμε καί ἐμεῖς τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καί ἄς φέρουμε
τό ὄνομα τοῦ χριστιανοῦ μέ καύχηση ἀλλά καί ὡς σφραγίδα τῶν ἔργων καί
τῆς ζωῆς μας, γιατί μέ τόν τρόπο αὐτό θά τούς τιμοῦμε πραγματικά καί
εἴμεθα ἀντάξιοι ἀπόγονοί τους.
Αὐτό
εὔχομαι ταπεινά σέ ὅλους μας, εὐχαριστώντας ἀπό καρδίας τόν
Σεβασμιώτατο Ποιμενάρχη καί προσφιλῆ καί σεβάσμιο ἐν Χριστῷ ἀδελφό, τόν
Μητροπολίτη Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κύριο Ἐφραίμ, ὁ ὁποῖος εἶχε τήν
καλοσύνη νά προσκαλέσει τήν ἐλαχιστότητά μου στήν πανήγυρη τῶν ἁγίων
τριῶν Νεομαρτύρων, γιά νά συνεορτάσω μαζί σας γιά μία ἀκόμη φορά
τούς πολιούχους τῶν Σπετσῶν μετά ἀπό 21 ἔτη, στόν περίπυστο αὐτόν ναό,
τόν ὁποῖο ἀνήγειρε καί ἐκόσμησε ἡ εὐλάβειά σας πρός τούς ἁγίους. Καί
αἰσθάνομαι ἰδιαίτερη συγκίνηση εὑρισκόμενος στίς Σπέτσες καί
προερχόμενος ἀπό τή Μακεδονία μας, τήν τόσο πολύπαθη καί στό παρελθόν
καί δυστυχῶς καί στίς ἡμέρες μας, ἡ ὁποία ὅμως χάρισε στήν Ἐκκλησία
μας πληθύ ἁγίων Νεομαρτύρων, μεταξύ αὐτῶν καί τούς ὑπερδισχιλίους
Ναουσαίους Νεομάρτυρες, οἱ ὁποῖοι μαρτύρησαν κατά τό ὁλοκαύτωμα τῆς
Ναούσης τό 1822, δύο περίπου μῆνες μετά τούς τρεῖς ἁγίους Νεομάρτυρες
πού τιμήσαμε χθές καί σήμερα. Καί τούς τιμήσαμε μέ τήν παρουσία
τμήματος τοῦ ἱεροῦ καί μυροβλύτου λειψάνου τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος
Δημητρίου τοῦ Θεσσαλονικέως, τό ὁποῖο μεταφέραμε, κατόπιν παρακλήσεώς
σας, καθώς ὁ ἅγιος Δημήτριος συνδέεται ὑμνολογικά μέ τούς ἁγίους
νεομάρτυρες τῶν Σπετσῶν. Γιατί καί ἐκεῖνοι ἐνεθαρρύνθησαν στό μαρτύριο
ἀπό τόν ἅγιο ἱερομάρτυρα Πλάτωνα, μητροπολίτη Χίου, ὅπως καί ὁ ἅγιος
Δημήτριος ἐνεθάρρυνε τόν νεαρό μαθητή του ἅγιο Νέστορα στόν ἀγώνα κατά
τοῦ Λυαίου καί στό μαρτύριό του.
Καί
πιστεύουμε ἀκράδαντα ὅτι τόσο ὁ ἅγιος μεγαλομάρτυς Δημήτριος, ὁ
μυροβλύτης, ὅσο καί οἱ τρεῖς ἅγιοι Νεομάρτυρες τῶν Σπετσῶν θά μεσιτεύουν
στόν Θεό καί γιά τή νῆσο αὐτή, γιά τίς Σπέτσες, ἀλλά καί γιά τή
Μακεδονίας μας, ἡ ὁποία διέρχεται δύσκολες ἡμέρες καί «διαβαίνει ἐν μέσῳ
παγίδων πολλῶν», ὥστε ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ διά τῶν πρεσβειῶν τους νά τήν
ἀπαλλάξει ἀπό τόν μεγάλο αὐτόν πειρασμό καί νά μήν ἐπιτρέψει νά
δοκιμασθεῖ καί ἄλλο ὁ τόπος αὐτός, πού εἶναι ποτισμένος μέ τό αἷμα ἁγίων
καί ἡρώων, καί ὁ πιστός λαός του, ἀλλά νά μᾶς χαρίσει τήν εὐτυχῆ ἔκβαση
αὐτοῦ τοῦ κλύδωνος, γιά νά δοξάζουμε καί τόν Θεό καί τούς ἁγίους μας.
Σᾶς
εὐχαριστῶ, Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα, πάλιν καί πολλάκις, διότι μοῦ
δώσατε αὐτή τήν εὐκαιρία να εἶμαι καί νά προεξάρχω σέ αὐτή τή λαμπρά
πανήγυρη τῶν ἁγίων Σπετσιωτῶν Νικολάου, Ἰωάννου καί Σταματίου. Εὔχομαι ὁ
ἅγιος Θεός νά βοηθήσει, οὕτως ὥστε σύντομα νά βρεθοῦν καί τά λείψανα
τῶν ἁγίων Νεομαρτύρων γιά νά ἔχετε αὐτή τή ζωντανή παρουσία τους, πέρα
ἀπό τήν πνευματική, τήν ὁποία ἔχετε στό νησί, νά ἔχετε καί τή σωματική
παρουσία τῶν ἁγίων, ὅπως καί ὁ ἅγιος Δημήτριος ἐπέστρεψε στήν πατρίδα
του 800 χρόνια μετά τήν ἁρπαγή τῶν ἱερῶν λειψάνων του ἀπό τούς
Σταυροφόρους. Εὔχομαι πολύ σύντομα νά εὐλογήσει ὁ Θεός καί νά θελήσουν
καί οἱ ἅγιοι νά μεταφερθοῦν τά λείψανά τους στό νησί πρός ἁγιασμό καί
εὐλογία πάντων ὑμῶν. Ἀμήν.