Εκδηλώσεις μνήμης για τον Ιερομόναχο Νικόλαο Δοχειαρίτη στην Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου Ομβριακής.

Εκδηλώσεις μνήμης για τον Ιερομόναχο Νικόλαο Δοχειαρίτη εξ Ομβριακής πραγματοποιήθηκαν σήμερα Σάββατο  30 Ιουλίου στην Ιερά Μονή του Αγίου Αθανασίου στην Ομβριακή, οι οποίες διοργανώθηκαν από τον Δήμο Δομοκού, την Τοπική Κοινότητα Ομβριακής και τελούσαν υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως μας.

            Το πρωί τελέσθηκε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία  προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Νικολάου με την συμμετοχή ιερέων από την Μητροπολή μας, από τις όμορες ενορίες και των διακόνων, στο τέλος της οποίας εψάλη ιερό μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του μεγάλου Μουσουργού και διδασκάλου στην Ψαλτική Τέχνη, Ιερομονάχου Νικολάου Δοχειαρίτου. 

            Στην Θεία Λειτουργία έψαλλαν, ο Μουσικοδιδάσκαλος και Θεολόγος,  Επίκουρος καθηγητής της Πατριαρχικής Ανωτάτης  Ακαδημίας Κρήτης και συγγραφεύς του βιβλίου: « Ο Νικόλαος Δοχειαρίτης (εξ Ομβριακής) και η συμβολή του στην ψαλτική τέχνη », κ. Μιχαήλ Στρουμπάκης, ο Διευθυντής της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως μας κ. Ανδρέας Ιωακείμ, καθηγητές της Σχολής, ο τέως Σχολάρχης της Εκκλησιαστικής Σχολής Λαμίας κ. Στυλιανός Μαστρογιάννης, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Φθιώτιδος κ. Γεώργιος Παλιούρας και πολλοί μαθητές της σχολής.

            Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος ανέλυσε την ευαγγελική περικοπή της ημέρας και αναφέρθηκε  στον Ιερομόναχο Νικόλαο Δοχειαρίτη, τονίσας χαρακτηριστικά : «Είναι μεγάλη τιμή για την Μητρόπολή μας και για  την  Ομβριακή ιδιαιτέρως,  ο Νικόλαος Δοχειαρίτης. Ο αγιασμένος τόπος της Ρούμελης είναι γεμάτος από σημαντικές και εξέχουσες προσωπικότητες της Εκκλησίας και του Έθνους μας».

            Προ της απολύσεως, ο Ποιμενάρχης μας    ετίμησε με το οφίκιο του Πρωτοπρεσβυτέρου στον π. Κωνσταντίνο Καρβέλη, Αρχιερατικό Επίτροπο Δομοκού και Ξυνιάδος Εφημέριο του χωριού Βούζι,  για την τριακονταετή επέτειω ιεροσύνης του  και για την προσφορά της διακονίας του  στην Αρχιερατική Περιφέρεια Δομοκού και Ξυνιάδος.

            Ακολούθησε το ιερό μνημόσυνο υπέρ μακαρίας μνήμης και αιωνίου αναπαύσεως του μακαριστού Ιερομονάχου Νικολάου Δοχειαρίτου.

            Αμέσως μετά στο Αρχονταρίκι της Ιεράς Μονής ακολούθησε κέρασμα και ο κ. Στρουμπάκης ευχαρίστησε τον Ποιμενάρχη μας για την Ευλογία και την παρουσία του στην εκδήλωση, τον Δήμο Δομοκού και την Τοπική Κοινότητα Ομβριακής για την πρόσκληση και  παρουσίασε λεπτομερώς το πρόσωπο,  την ζωή και  το πολυσχιδές έργο του σπουδαίου αυτού Ομβριακίτη Ιερομονάχου, το γένος Πρωτοπαππά, στην κωδικογραφική και συνθετική δραστηριότητα και στις επί μέρους μουσικές δραστηριότητες της βυζαντινής μουσικής. Κλείνοντας την πολύ ενδιαφέρουσα εισήγησή του είπε χαρακτηριστικά: « Κατακλείνοντας την ομιλία μου, αν μου ζητούσατε να περιγράψω τον Νικόλαο Δοχειαρίτη, εξ Ομβριακής Δομοκού, θα σας έλεγα: Νικόλαος Ιερομόναχος και πνευματικός, ο εκκλησιαστικός και διπλωμάτης, ο μεθοδικός της λογικής στην τέχνη της διοίκησης και ο ήδιστος τεχνουργός στην τέχνη της ψαλτικής, Ο Ρωμηός που εκπέμπει φως μέσα στις εθνότητες, ο καθολικός Έλληνας που συγκεντρώνει στο πρόσωπό του και σε όλα τα επίπεδα του βίου, τα στοιχεία της τέχνης και της επιστήμης. Σας Ευχαριστώ».

            Στο τελευταίο μέρος της εκδήλωσης τα μέλη του Συνδέσμου ιεροψαλτών Φθιώτιδος απέδωσαν βυζαντινούς ύμνους, έργα μελοποιημένα από το Νικόλαο Δοχειαρίτη.

            Την εκδήλωση έκλεισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Νικόλαος ο οποίος συνεχάρη τον κ. Στρουμπάκη για το κοπιώδες έργο του, τον Δήμο Δομοκού και την Τοπική Κοινότητα Ομβριακής για την όμορφη αυτή πνευματική εκδήλωση.

            Ο Δήμαρχος Δομοκού κ. Τζιαχρήστας εκ μέρους του Δημοτικού συμβουλίου επέδωσε τιμητική πλακέτα στον κ. Στρουμπάκη  και στον πρόεδρο του συνδέσμου ιεροψαλτών Φθιώτιδος κ. Παλιούρα, ο οποίος με την σειρά του επέδωσε τιμητική πλακέτα του Συλλόγου στον κ. Στρουμπάκη.

            Στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και τις Εκδηλώσεις  παρέστησαν μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος Δομοκού κ. Δημήτριος Τζιαχρήστας, με μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου,  ο Αντιδήμαρχος κ. Αχιλλέας Ντελής, ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Ομβριακής κ. Νικόλαος Αποστολόπουλος, ο τέως Δήμαρχος Δομοκού κ. Δημήτριος Τσιόγκας και πλήθος πιστών από την Ομβριακή και την ευρύτερη περιοχή του Δομοκού.

            Λίγα λόγια για τον Νικόλαο Δοχειαρίτη.

            Ο Νικόλαος Δοχειαρίτης, υιός του Ιωάννου Πρωτοπαππά, γεννήθηκε στην Ομβριακή το 1781και εκοιμήθη στο Άγιον όρος το 1845.

Ανήκε στη Μονή Δοχειαρίου, αλλά έζησε για μεγάλο διάστημα και στην Πρωτεύουσα του Αγίου όρους Καρυές γνωστός και ως Νικηφόρος.

            Ο Νικόλαος- Νικηφόρος Δοχειαρίτης είναι μία από τις ποιό σημαντικές προσωπικότητες της Αγειορίτικης και ευρύτερης ψαλτικής παράδοσης του 19ου αιώνα. Η καταγωγή του γίνεται γνωστή από τον Κώδικα Ζητειών της Μονής Δοχειαρίου, όπου φ.256ν αναφέρεται: « Έτος 1830 πάράδοσις του πα(πα) κυρ νικηφόρ(ου) ψάλ(ου) δομοκυότ(ου) χορίον Ομβριακή λεγόμενον. Έδοσεν εις το μοναστήριον γρ(όσια) 2500 από ζητείαν». Η μουσική του δράση τοποθετείται στο διάστημα 1820 - 1840 και διασώζονται πάνω από 50 μουσικοί Κώδικες διάσπαρτοι στο Άγιον Όρος και στον ευρύτερο ελλαδικόο χώρο.

            Η μουσική του προσφορά έγκειτε στο ότι:

1. Μετέγραψε μεγάλο όγκο μουσικών κειμένων σε σημειογραφία καταληπτή και αναλυτική . Συνέχισε τη διάδοση των παλαιών μελών στη νέα μουσική γραφή, διότι ήταν γνώστης του πριν από το 1814 παλαιού μουσικού συστήματος, αλλά και του νέου, που υφίσταται μέχρι τις μέρες μας.

2. Διέπρεψε στη διδασκαλία της Βυζαντινής Μουσικής στο χώρο του Αγίου Όρους, ιδρύοντας δικό του μουσικό διδασκαλείο.

3. Μελοποιήσε πολυελαίους, χερουβικά, μαθήματα, ιδιόμελα, οκτάηχα απολυτίκια για τις Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές κ.α., που καταδεικνύουν μια ολοκληρωμένη μουσική προσωπικότητα.

            Ο Νικόλαος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους τέσσερις Αγιορείτες εξηγητές, τον Ματθαίο Βατοπεδινό, τον Ιωάννη Διονυσιάτη και το Θεοφάνη Παντοκαρατορινό.

            Στο αρχείο της Μονής Δοχειαρίου υπάρχουν δύο χειρόγραφες επιστολές προς το Νικόλαο από τους συγγενείς του στην Ομβριακή. Η μία από τον Παναγιώτη Πρωτοπαππά 1834 και η άλλη επίσης από τον Πανγιώτη Πρωτοπαππά, Ιερέα. Στο γράμμα του Παναγιώτη αναφέρεται το όνομα Σακελλάριου, όπως αναφέρεται και στους εκλογικούς καταλόγους του 1883, Παναγιώτης Πρωτοαπαππάς ή Σακελλαρίου.

            Τα στοιχεία αυτά μας έγιναν γνωστά από το Δρ. Μιχάλη Στρουμπάκη σπό τη Χίο, ο οποίος έγραψε διδακτορική διατριβή στο Θεολογικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα: « Ο Νικόλαος Δοχειαρίτης (εξ Ομβριακής) και η συμβολή του στην ψαλτική τέχνη ». Η εργασία αυτή εκδόθηκε σε βιβλίο το 2014 από το Ίδρυμα Βυζαντινής Μουσικολογίας.