Καστορίας Καλλίνικος: Ἡ ἐξαγορά τοῦ χρόνου.

Ἐγκύκλιος, γιά τήν εἴσοδό μας στό νέο ἐκκλησιαστικό ἔτος.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Καθώς εἰσερχόμαστε στό νέο ἐκκλησιαστικό ἔτος, πού ἀρχίζει τήν 1^η Σεπτεμβρίου, ἐρχόμαστε ἀντιμέτωποι τήν ἔννοια τοῦ χρόνου. Γενικά, κάθε ἀρχή καί κάθε ἐπέτειος μᾶς φέρνει ἐνώπιον τῆς ἔννοιας τοῦ χρόνου.

Ὁ χρόνος βιώνεται διαφορετικά ἀπό κάθε ἄνθρωπο. Ἄλλοι ἄνθρωποι πιέζονται ἀσφυκτικά ἀπό αὐτόν καί βασανίζονται ἀπό τό ἄγχος, ἀφοῦ αἰσθάνονται ὅτι δέν τούς φτάνουν οἱ ὧρες τῆς ἡμέρας. Ἄλλοι ἄνθρωποι αἰσθάνονται τόν χρόνο ὡς ἕνα βαρύτατο φορτίο, τό ὁποῖο δέν μποροῦν νά σηκώσουν καί πλήττουν.

Ἄλλοι χρησιμοποιοῦν τόν χρόνο τους ἀποκτώντας γνώσεις· ἄλλοι τόν ἀνταλλάσσουν μέ λίγα χρόνια δόξας, ἤ μέ κάποια χρόνια ἡδονῆς, ἤ μέ λιγότερα ἤ περισσότερα χρήματα, ἰδίως ὅσοι ἀκολουθοῦν τήν ἀρχή τοῦ κοσμικοῦ τρόπου ζωῆς, ὅτι «ὁ χρόνος εἶναι χρῆμα». 

Ὅμως ὁ χρόνος μας δέν ἐξαγοράζεται μέ φθαρτά ἀγαθά καί ἐφήμερες καταστάσεις. 

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς προτρέπει νά ζοῦμε «ἐξαγορα­ζόμενοι τόν καιρόν» (Ἐφ. ε´), δηλαδή νά ἐξαγοράζουμε τόν χρόνο μας. Οἱ Χριστιανοί, ὅμως, δέν ἐξαγοράζουμε τόν χρόνο μέ τήν φθορά, ἀλλά μέ τήν αἰωνιότητα.

Πῶς γίνεται αὐτό; Πῶς, δηλαδή, δίνουμε τόν χρόνο μας καί λαμβάνουμε αἰωνιότητα;

Ὁ Μέγας Βασίλειος ὁρίζει τόν χρόνο, ὡς «τό συμπαρε­κτεινόμενον τῇ συστάσει τοῦ κόσμου διάστημα». Ὁ χρόνος εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, ὅπως δημιούργημα τοῦ Θεοῦ εἶναι καί ὁ χῶρος, τό σύμπαν.

Ὁ χρόνος μαζί μέ τόν χῶρο εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ, μέσα στόν ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀποκτήσει τήν κατά Χάρη θέωσή του, πού συνιστᾶ τήν αἰωνιότητα. Γιατί ἡ αἰωνιότητα δέν εἶναι ἡ πέραν τοῦ χρόνου ζωή, ἀλλά ἡ βίωση τῆς ζωῆς τοῦ Θεοῦ μέσα στόν χρόνο. Αἰωνιότητα δέν εἶναι ἡ ζωή πέραν τοῦ τάφου, ἀλλά εἶναι ἡ κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό μέσα στόν χρόνο. 

Στήν ὀρθόδοξη θεολογία γίνεται λόγος καί γιά τόν λειτουργικό χρόνο. Λειτουργικό χρόνο χαρακτηρίζουμε τόν χρόνο πού μεταμορφώθηκε ἀπό τήν θεία Χάρη. Στόν λειτουργικό χρόνο παύει νά ὑφίσταται τό παρελθόν, τό παρόν καί τό μέλλον, ἀλλά βιώνουμε ὅλα τά λυτρωτικά γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, καί τά παρελθόντα καί τά μέλλοντα, ὡς παρόντα. Ἔτσι ἑνοποιοῦνται οἱ διαστάσεις τοῦ χρόνου. 

Ὅπως ὅλα τά ὑλικά ἀγαθά καί τά χαρίσματά μας τά προσφέρουμε στόν Θεό γιά νά τά εὐλογήσει καί νά τά ἁγιάσει, τό ἴδιο γίνεται καί μέ τόν χρόνο. 

Ὁ χρόνος τῆς ζωῆς μας ἐξαγιάζεται, μεταμορφώνεται, εὐλογεῖται καί γίνεται λειτουργικός χρόνος: 

Πρῶτον, μέ τήν συμμετοχή μας στό ἐκκλησιαστικό ἔτος, στίς Ἑορτές τῆς θείας Οἰκονομίας, δηλαδή στά γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ: ἀπό τόν Εὐαγγελισμό καί τά Χριστού­γεννα μέχρι τήν Ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ καί τήν Πεντηκοστή, μαζί μέ τίς Θεομητορικές Ἑορτές καί τίς Ἑορτές τῶν Ἁγίων. 

Δεύτερον, μέ τίς καθημερινές ἀκολουθίες, κατά τίς ὁποῖες κάθε ὥρα καί στιγμή γίνεται ὥρα δοξολογίας πρός τόν Θεό. 

Τρίτον, μέ τήν προσευχή πού γίνεται μέσα στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, ἐκεῖ πού, σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τῶν Πατέρων, ἑνώνεται τό κτιστό μέ τό ἄκτιστο, τό φθαρτό μέ τό ἄφθαρτο, τό χρονικό μέ τό αἰώνιο. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος προσεύχεται μέ καθαρότητα σώματος, καρδιᾶς καί νοῦ καί μέ μετάνοια, τόν εἰσακούει ὁ Θεός καί τοῦ ἀποστέλλει τήν αἰώνια Χάρη Του.

Καί κυρίως, ὁ χρόνος μας εὐλογεῖται μέ τό μέγα Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας καί μέ τήν κατ᾽ ἄνθρωπον ἄξια συμμετοχή μας σέ αὐτό. 

Μέ τόν λειτουργικό χρόνο ὁ ἄνθρωπος εἰσέρχεται καί ἐγγίζει ἀπό τήν ζωή αὐτή τήν αἰωνιότητα, πού εἶναι ἡ γνώση καί ἡ Χάρη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καί ἔτσι βιώνει τόν εὐλογημένο καί δημιουργικό χρόνο καί ὄχι τόν τυραννικό ἤ τόν ἄχρηστο χρόνο.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Κατά τήν νέα ἐκκλησια­στική χρονιά, πού ἄρχισε τήν 1^η Σεπτεμβρίου, ἄς εὐλογηθεῖ ἀπό τόν λειτουργικό χρόνο καί ἄς ἐμπνέεται ἀπό τήν ἀτμόσφαιρα τῆς προσευχῆς καί τῆς μυστηριακῆς ζωῆς ὅλη ἡ ζωή μας: Οἱ σπουδές, τά μαθήματα, τό ἐπάγγελμα, ἡ οἰκογενειακή ζωή, ἡ ψυχα­γωγία, ἡ ἐλεύθερη ὥρα, ἡ καθημερινότητά μας. 

Γιατί ὁ χρόνος τῆς ζωῆς μας εἶναι ἡ ἴδια ἡ ζωή μας, ἡ ὁποία ἐξαγοράζεται μόνον μέ τήν αἰωνιότητα. 

Εὔχομαι μέσα ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς μου, νά ζήσουμε μιά εὐλογημένη νέα ἐκκλησιαστική χρονιά, ἀκολουθώντας τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, τήν Κυρία Θεοτόκο καί τούς Ἁγίους μας μέσα στόν ἐκκλησιαστικό λειτουργικό χρόνο τῆς Ἐκκλησίας μας. 

Μέ θερμές εὐχές

Ὁ Μητροπολίτης 

† Ὁ Καστορίας Καλλίνικος