Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ
Σε μία περίφημη ομιλία του ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, ο συγγραφεύς της Κλίμακος, μιλώντας για τους Αγίους της Εκκλησίας μας γράφει και τα εξής χαρακτηριστικά : «Καλόν κέκτησθαι φίλους τους νοερούς φίλους • ουδείς γαρ έτερος ούτω προς αρετήν ημίν συνεργεί». Κανείς, δηλαδή, δεν μπορεί να μας βοηθήσει στην αρετή τόσο, όσο αυτοί οι νοεροί μας φίλοι.
Πρώτον. Οι νοεροί αυτοί φίλοι, σύμφωνα με τον Σιναΐτη θεόπτη πατέρα, είναι οι Άγιοι, οι φίλοι του Χριστού. Είναι τα καλλιτεχνήματα του Αγίου Πνεύματος, οι περικαλλείς εικόνες του Θεού και οι ζωντανοί έμψυχοι ναοί Του. Είναι ο στολισμός της Εκκλησίας. Είναι οι θερμότατοι πρεσβευτές μας ενώπιον του θρόνου της Θείας Μεγαλωσύνης.
Πρεσβεύουν, παρακαλούν, δέονται για την Εκκλησία του Χριστού που
παροικεί στη γη και αγωνίζεται τον αγώνα τον καλόν της πίστεως,
προκειμένου να πολλαπλασιάσει τον χορό των Αγίων στην Βασιλεία των
Ουρανών.Σε μία περίφημη ομιλία του ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, ο συγγραφεύς της Κλίμακος, μιλώντας για τους Αγίους της Εκκλησίας μας γράφει και τα εξής χαρακτηριστικά : «Καλόν κέκτησθαι φίλους τους νοερούς φίλους • ουδείς γαρ έτερος ούτω προς αρετήν ημίν συνεργεί». Κανείς, δηλαδή, δεν μπορεί να μας βοηθήσει στην αρετή τόσο, όσο αυτοί οι νοεροί μας φίλοι.
Πρώτον. Οι νοεροί αυτοί φίλοι, σύμφωνα με τον Σιναΐτη θεόπτη πατέρα, είναι οι Άγιοι, οι φίλοι του Χριστού. Είναι τα καλλιτεχνήματα του Αγίου Πνεύματος, οι περικαλλείς εικόνες του Θεού και οι ζωντανοί έμψυχοι ναοί Του. Είναι ο στολισμός της Εκκλησίας. Είναι οι θερμότατοι πρεσβευτές μας ενώπιον του θρόνου της Θείας Μεγαλωσύνης.
Μία Εκκλησία βρίσκεται στην δόξα της, όταν προσφέρει τέτοια θεούμενα πρόσωπα στον Θείο Δομήτορα που είναι η κεφαλή της, ο Ιησούς Χριστός.
Κι ενώ οι Άγιοι βρίσκονται στον θρίαμβο και απολαμβάνουν την πλήρη δόξα και χαρά της αιώνιας Βασιλείας του Θεού, πόθος τους και επιθυμία τους είναι να συμμετάσχουμε κι εμείς σ’ αυτήν την αθάνατη και μακάρια ζωή. Γι’ αυτό και μας βοηθούν με τις πρεσβείες τους, μας ενισχύουν με τις προσευχές τους και συγχρόνως μας περιμένουν σ’ αυτήν την αιώνια κατάπαυση. Είναι δε χαρακτηριστικός ο λόγος του Αποστόλου Παύλου στην προς Εβραίους επιστολή του : «Και ούτοι πάντες μαρτυρηθέντες δια της πίστεως ουκ εκομίσαντο την επαγγελίαν, του Θεού περί ημών κρείττόν τι προβλεψαμένου, ίνα μη χωρίς ημών τελειωθώσι»1.
Δεύτερον. Στην δύσκολη και κοπιαστική πορεία μας στην έρημη και άβατη γη του κόσμου, όπου παλεύουμε «με τας αρχάς και τας εξουσίας του σκότους», που δίνουμε μάχες με «τους κοσμοκράτορας του σκότους του κόσμου τούτου και τα πνευματικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις»2, που δεχόμαστε τις ειρωνείες και τον χλευασμό των ανθρώπων που βρίσκονται μακριά από το σώμα του Χριστού, την Εκκλησία μας, δεχόμαστε και την ήσυχη και ξεκούραστη παρουσία των Αγίων.
Συλλαμβάνουμε τον ήχο των βημάτων τους, ιδιαιτέρως τις δύσκολες στιγμές της ζωής μας. Οι Άγιοι, σαν τον Κυρηναίο του Ευαγγελίου, σηκώνουν τον δικό μας σταυρό και με τους ψιθυρισμούς των μυστικών προσευχών τους μας ενισχύουν, ώστε να φθάσουμε από τον Γολγοθά στην Ανάσταση. Μεταφέρουν τα δικά μας αιτήματα και τις δικές μας προσευχές και μας στηρίζουν στις δύσκολες ώρες της πτώσεως και της αδυναμίας, δείχνοντας στον καθένα μας τον δρόμο της μετανοίας. Δίπλα μας βρίσκεται ο αγωνοθέτης και στεφανοδότης Κύριος, η Υπεραγία Θεοτόκος, οι Άγγελοι του Θεού και οι Άγιοί μας, όλο αυτό το πυκνό νέφος της πίστεως που συμπορεύεται στον δύσκολο αγώνα μας.
Τρίτον. Έχουμε καθήκον ιερό να τιμούμε, σύμφωνα με την Ορθόδοξη Παράδοσή μας, τους Αγίους μας. «Πως ουν ου τιμητέον τους θεράποντας και φίλους και υιούς του Θεού χρηματίσαντας;» θα γράψει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός3. Αυτή η τιμή εκδηλώνεται με την ανέγερση Ιερών Ναών στο όνομά τους, με την προσφορά καρπών σε αυτούς, με εκδηλώσεις τιμής στις ημέρες που εορτάζουν. Ο λόγος του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού είναι αποκαλυπτικός : «Εν ψαλμοίς και ύμνοις και ωδαίς πνευματικαίς και κατανύξει και των δεομένων ελέω τους αγίους πιστοί θεραπεύσωμεν»4.
Όπως σε κάθε τόπο, έτσι κι εμείς στην Καστοριά τιμούμε τα πρόσωπα αυτά, εκείνους που γεννήθηκαν στην ένδοξη περιοχή μας, που πέρασαν και την αγίασαν με την ζωντανή τους παρουσία και τα θαύματά τους, που την πότισαν με τα δάκρυα της ασκήσεως και το αίμα του μαρτυρίου τους.
Πρώτη στην τιμή, η Υπεραγία Θεοτόκος.
Ο Άγιος Νικόλαος μαζί με τον θαυματουργό Άγιο Σπυρίδωνα, του οποίου το άγιο λείψανο, σύμφωνα με την παράδοση, πέρασε από την Καστοριά.
Ο Άγιος Μηνάς ο θαυματουργός καβαλάρης.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς που για πρώτη φορά ως Άγιος τιμήθηκε στην Καστοριά από τους προγόνους μας.
Ο Άγιος Γεράσιμος ο Παλαδάς Μητροπολίτης Καστορίας.
Μαζί με αυτούς, οι Άγιοι της Κορησού, Διονύσιος και Θεοδόσιος,
ο Άγιος Ιάκωβος ο εκ Καστορίας, ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και ο θαυματουργός Άγιος Νικάνορας.
Στο χορό των Αγίων της Καστοριάς θα πρέπει να μνημονεύσουμε τον Αυτοκράτορα Άγιο Ιωάννη Βατάτζη τον Ελεήμονα, τον χορό των Νεομαρτύρων Νούλτζου, Μάρκου, Γεωργίου και Νικοδήμου από το Βιθκούκι, καθώς και τον Ιερομάρτυρα Πλάτωνα που τον κρέμασαν στην Αμάσεια του Πόντου.
Πρεσβευτές στον θρόνο του Θεού για την Καστοριά και για όλους μας είναι και ο Όσιος Διονύσιος ο εν Ολύμπω, ο Όσιος Νεκτάριος ο Καρεώτης της Μονής των Αγίων Αναργύρων, ο Όσιος Νικόδημος, ο Όσιος Ναούμ ο Φωτιστής και η αηδόνα της Κλεισούρας, η Οσία Σοφία.
Ας ζητήσουμε τις προσευχές και τις θερμότατες ικεσίες των Αγίων μας, ιδιαιτέρως γι’αυτά τα οποία συμβαίνουν στον τόπο μας.
Θα έχουμε αίσια έκβαση και λύση όλων των προβλημάτων μας αν επιστρέψουμε στο Θεό με αληθινή μετάνοια.
1 Εβρ. 11,39-40.
2 Εφεσ. 6,12.
3 Αγίου Ιωάννου τούΔαμασκηνού, Έκδοσις ακριβήςτής ορθοδόξου πίστεως,κεφ. 88, ΕΠΕ 1,488.
4 ο.π. ΕΠΕ 1,492.