Την Κυριακή, 2α Μαρτίου 2014, στον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Αγίου Βασιλείου Τριπόλεως, τελέσθηκε ο πρώτος Κατανυκτικός Εσπερινός
ή «Εσπερινός της Συγνώμης» επί τη εισόδω μας στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή,
προεξάρχοντος του Σεβ. Ποιμενάρχου μας Μητροπολίτου Μαντινείας και
Κυνουρίας κ.κ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, πλαισιωμένου από Ιερείς της Τριπόλεως και
των γύρω Αρχιερατικών Περιφερειών.
Οι Ενορίτες του Μητροπολιτικού Ναού και ο πιστός λαός της Τριπόλεως κατέκλεισαν και φέτος με κατάνυξη και ιεροπρέπεια τον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό συμμετέχοντας στην ξεχωριστή Ιερά Ακολουθία του Κατανυκτικού Εσπερινού.
Στο τέλος της Ακολουθίας του Εσπερινού, ως ορίζει το Εκκλησιαστικό Τυπικό, το πλήρωμα του Εκκλησιάσματος δηλαδή Κλήρος και Λαός αντήλλαξαν ασπασμούς συγχωρήσεως και ευχές για καλό πνευματικό αγώνα εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής.
Ο Σεβ. Μητροπολίτης στην ομιλία του, τόνισε την μεγάλη σημασία που έχει η Ακολουθία του Εσπερινού της Συγγνώμης για την είσοδό μας στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή για τον Πνευματικό αγώνα που καλούμαστε να εντατικοποιήσουμε αυτήν την περίοδο και κλείνοντας ευχήθηκε το στάδιο της νηστείας και του αγώνα να το διέλθουμε με υγεία και κάθε ευλογία παρά Κυρίω.
Η Νηστεία την Περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής
Αγαπητοί μου η Εκκλησία και οι χριστιανοί της βρισκόμαστε σε περίοδο νηστείας.
Από τη Δευτέρα 3 Μαρτίου 2014 άρχετε η κατανυκτική περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που έχει σκοπό να βοηθηθούν οι πιστοί να βιώσουν και να προσκυνήσουν «τα φωταυγή τοῦ Σωτῆρος παθήματα» και να φθάσουν «λαμπροφόροι εις την Αγίαν και τριήμερον Ανάστασιν».
Οι πέντε Κυριακές της περιόδου αυτής ονομάζονται Κυριακές των Νηστειών. Καλούμαστε στην περίοδο αυτή να έχουμε συμμετοχή στις λατρευτικές κατανυκτικές Ακολουθίες που τελούνται στους Ιερούς Ναούς μας αλλά και να καλλιεργήσουμε μέσα μας αισθήματα αγάπης, φιλανθρωπίας, ειρηνεύσεως κ.α..
Στις ακολουθίες που τελεί η Εκκλησία μας τόσο την Κυριακή στον Εσπερινό της Συγνώμης όσο και της επομένης «Καθαράς Δευτέρας», τονίζετε η κάθαρση και η γνησιότητα της όλης πνευματικής πορείας και γίνεται λόγος για το νόημα της νηστείας.
«Νηστεύσωμεν νηστείαν δεκτήν, εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ. ἀληθής νηστεία, ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις, ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή, ἐπιθυμιῶν χωρισμός, καταλαλιᾶς, ψεύδους, και ἐπιορκίας. ἡ τούτων ἔνδεια, νηστεία ἐστιν, ἀληθής καί εὐπρόδεκτος».
Με το ως άνω κατανυκτικό και διδακτικό τροπάριο μας καλεί η Εκκλησία μας να αρχίσουμε τον πνευματικό μας αγώνα.
Το νόημα της νηστείας που αρχίζει δε βρίσκεται στην αποχή από ορισμένες τροφές. Η στέρηση των τροφών αποβλέπει στην «αλλοτρίωση των κακών», αλλά δεν είναι αρκετό μόνο αυτό ούτε απαράβατη προϋπόθεση για τον κάθε χριστιανό.
Ο θεσμός της νηστείας την σημερινή εποχή είναι περιφρονημένος απ’ τους ’’μοντέρνους ’’ ανθρώπους. Πολλοί νηστεύουν, όχι φυσικά για να ευχαριστήσουν τον Θεό, αλλά για να ’’αρέσουν’’ στους γύρω τους και να έχουν καλά αποτελέσματα προσέχοντας την σιλουέτα τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την διαστρέβλωση τόσο της πνευματικής πορείας μας όσο και την μη επίτευξη του σωτηριολογικού στόχου της νηστείας.
Οι πιστοί όμως και οι συνετοί σέβονται την θεσπισμένη νηστεία εκ της Εκκλησίας μας και ανάλογα με τη σωματική τους αντοχή και την σωματική τους υγεία νηστεύουν, έτσι υποβάλλονται σε άσκηση αυτοκυριαρχίας και εκδηλώνουν αξιέπαινη εγκράτεια.
Χρειάζεται από σήμερα που άρχετε η Αγία και Μεγάλη Σαρακοστή εμείς οι Κληρικοί και ο κάθε Χριστιανός να προχωρήσουμε στην αποξένωση και την απομάκρυνση από το κάθε είδους κακό, όπως για παράδειγμα να αγωνιστούμε πνευματικά έτσι ώστε να επιτύχουμε την συγκράτηση της γλώσσας και του θυμού, να απομακρυνθούμε από τις αμαρτίες στοχεύοντας στην αποχή και την αποστασιοποίηση από κάθε είδους βλαβερή επιθυμία, την αποχή από την κατάκριση, το ψεύδος, την αθέτηση του όρκου, είναι ίσως εύκολο να μη τρώει κανείς το κρέας, αλλά να κατατρώει με τη γλώσσα του την υπόληψη των αδελφών του, και άλλα πολλά αναρίθμητα παρόμοια επαναλαμβανόμενα ή θανάσιμα αμαρτήματα.
Η γλώσσα «καθίσταται έν τοίς μέλεσιν ημών η σπιλούσα όλον το σώμα και φλογίζουσαν τον τροχόν της γενέσεως και φλογιζομένη υπό της γεένης».
Η νηστεία πρέπει να είναι νηστεία τροφών, αλλά και πασών των αμαρτωλών συνηθειών.
Η στέρηση και η απομάκρυνση από αυτών των κακών συνηθειών και αδυναμιών, είναι η αληθινή νηστεία, είναι ο κερδισμένος πνευματικός αγώνας, είναι η νηστεία που είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη από τον Θεό.
Δείγμα αληθούς νηστείας είναι το «απόφθεγμα» του Αββά Ισιδώρου του πρεσβυτέρου, που έζησε τον 4ο αιώνα.
Είπε ο Αββάς Ισίδωρος ο πρεσβύτερος: «Εάν τηρείτε κανονικά τη νηστεία, μην υπερηφανεύεσθε. Εάν δε υπερηφανεύεσθε γι’ αυτό, μάλλον να τρώτε κρέας. Γιατί περισσότερο συμφέρει τον άνθρωπο να τρώγει κρέας παρά να υπερηφανεύεται και να αλαζονεύεται».
Στις λίγες γραμμές του «αποφθέγματός» του ο Αββάς Ισίδωρος ορίζει την αυθεντική νηστεία. Όταν η νηστεία των τροφών συνοδεύεται από υπερηφάνεια και αλαζονεία, προτιμότερη είναι η κατάλυση της νηστείας με την αίσθηση της συναίσθησης της αναξιότητάς μας. Το επισφαλές του πιστού στην πορεία της πνευματικής του ζωής είναι οι καλές του προσπάθειες και οι αρετές και τα χαρίσματά του να μην υποκινούνται και κατευθύνονται από την αλαζονική φαρισαϊκή νοοτροπία. Οι συναισθανόμενοι την αμαρτωλότητά τους: τελώνες, άδικοι, υπερήφανοι, κλέφτες, άσωτοι, πόρνες, ληστές είναι πιο δικαιωμένοι από τους αλαζόνες και υπερηφάνους Φαρισαίους, τους τηρούντας προς επίδειξη όμως, τις εντολές της πίστης.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας διδάσκουν τη νηστεία μας και εμείς οφείλουμε να την εφαρμόσουμε αγωνιζόμενοι στην αρένα της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής με στόχο να κοινωνήσουμε το Σώμα και το Αίμα του Αναστάντος Χριστού μας και να συναυλιστούμε με τους Αγίους και τους Οσίους όταν μέλη ο Κύριος να κρίνει ζώντας και νεκρούς.
Ο Ιερός Χρυσόστομος τονίζει χαρακτηριστικά σχετικά με την νηστεία: "Νηστείαν δέ ού ταύτην λέγω, τήν τών πολλών, αλλά τήν ακριβή νηστείαν, ού τήν τών βρωμάτων αποχήν μόνον, αλλά καί τήν τών αμαρτημάτων... Ο τελώνης ούκ ενήστευσε καί έμπροσθεν γέγονεν εκείνου του νηστεύοντος ό μή νηστεύσας, ίνα μάθης ότι νηστείας όφελος ουδέν, άν μή καί τά λοιπά έπηται πάντα". Καί συνεχίζει ο Ιερός Χρυσόστομος: "Τιμή γάρ νηστείας ουχί σιτίων αποχή, αλλ’ αμαρτημάτων αναχώρησις, ώς ό γε τή των βρωμάτων αποχή μόνον ορίζων τήν νηστείαν, ουτός έστιν, ο μάλιστα ατιμάζων αυτήν. Νηστεύεις; δειξόν μοι διά των έργων αυτών. Ποίων έργων φησίν; Εάν ίδης πένητα, ελέησον. Εάν ίδης εχθρόν, καταλλάγηθι. Εάν ίδης γυναίκα εύμορφον, υπέρβηθι. Μή γάρ στόμα νηστευέτω μόνον, αλλά καί οφθαλμός καί ακοή καί πόδες καί χείρες καί πάντα τά τού σώματος ημών μέλη. Νηστευέτωσαν χείρες άρπαγες και πλεονεξίας καθαρεύουσαι. Νηστευέτωσαν πόδες, δρόμον των επί τά θέατρα αφιστάμενοι. Νηστευέτωσαν οφθαλμοί.. Ούκ εσθίη κρέα; μή φάγης ακολασίαν διά των οφθαλμών. Νηστευέτω καί ακοή. Νηστεία δέ ακοής, μή δέχεσθαι κατηγορίας και διαβολάς... Νηστευέτω καί στόμα από ρημάτων αισχρών καί λοιδορίας. Τί γάρ όφελος, όταν μέν ορνίθων απεχώμεθα, τούς δέ αδελφούς δάκνωμεν καί κατεσθίωμεν; Ο κατηγορών, αδελφικά κρέα έφαγε, τήν σάρκα τού πλησίον έδακε"
Καλή και Ευλογημένη Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή
Οι Ενορίτες του Μητροπολιτικού Ναού και ο πιστός λαός της Τριπόλεως κατέκλεισαν και φέτος με κατάνυξη και ιεροπρέπεια τον Μητροπολιτικό Ιερό Ναό συμμετέχοντας στην ξεχωριστή Ιερά Ακολουθία του Κατανυκτικού Εσπερινού.
Στο τέλος της Ακολουθίας του Εσπερινού, ως ορίζει το Εκκλησιαστικό Τυπικό, το πλήρωμα του Εκκλησιάσματος δηλαδή Κλήρος και Λαός αντήλλαξαν ασπασμούς συγχωρήσεως και ευχές για καλό πνευματικό αγώνα εν όψει της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής.
Ο Σεβ. Μητροπολίτης στην ομιλία του, τόνισε την μεγάλη σημασία που έχει η Ακολουθία του Εσπερινού της Συγγνώμης για την είσοδό μας στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή για τον Πνευματικό αγώνα που καλούμαστε να εντατικοποιήσουμε αυτήν την περίοδο και κλείνοντας ευχήθηκε το στάδιο της νηστείας και του αγώνα να το διέλθουμε με υγεία και κάθε ευλογία παρά Κυρίω.
Η Νηστεία την Περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής
Αγαπητοί μου η Εκκλησία και οι χριστιανοί της βρισκόμαστε σε περίοδο νηστείας.
Από τη Δευτέρα 3 Μαρτίου 2014 άρχετε η κατανυκτική περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που έχει σκοπό να βοηθηθούν οι πιστοί να βιώσουν και να προσκυνήσουν «τα φωταυγή τοῦ Σωτῆρος παθήματα» και να φθάσουν «λαμπροφόροι εις την Αγίαν και τριήμερον Ανάστασιν».
Οι πέντε Κυριακές της περιόδου αυτής ονομάζονται Κυριακές των Νηστειών. Καλούμαστε στην περίοδο αυτή να έχουμε συμμετοχή στις λατρευτικές κατανυκτικές Ακολουθίες που τελούνται στους Ιερούς Ναούς μας αλλά και να καλλιεργήσουμε μέσα μας αισθήματα αγάπης, φιλανθρωπίας, ειρηνεύσεως κ.α..
Στις ακολουθίες που τελεί η Εκκλησία μας τόσο την Κυριακή στον Εσπερινό της Συγνώμης όσο και της επομένης «Καθαράς Δευτέρας», τονίζετε η κάθαρση και η γνησιότητα της όλης πνευματικής πορείας και γίνεται λόγος για το νόημα της νηστείας.
«Νηστεύσωμεν νηστείαν δεκτήν, εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ. ἀληθής νηστεία, ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις, ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή, ἐπιθυμιῶν χωρισμός, καταλαλιᾶς, ψεύδους, και ἐπιορκίας. ἡ τούτων ἔνδεια, νηστεία ἐστιν, ἀληθής καί εὐπρόδεκτος».
Με το ως άνω κατανυκτικό και διδακτικό τροπάριο μας καλεί η Εκκλησία μας να αρχίσουμε τον πνευματικό μας αγώνα.
Το νόημα της νηστείας που αρχίζει δε βρίσκεται στην αποχή από ορισμένες τροφές. Η στέρηση των τροφών αποβλέπει στην «αλλοτρίωση των κακών», αλλά δεν είναι αρκετό μόνο αυτό ούτε απαράβατη προϋπόθεση για τον κάθε χριστιανό.
Ο θεσμός της νηστείας την σημερινή εποχή είναι περιφρονημένος απ’ τους ’’μοντέρνους ’’ ανθρώπους. Πολλοί νηστεύουν, όχι φυσικά για να ευχαριστήσουν τον Θεό, αλλά για να ’’αρέσουν’’ στους γύρω τους και να έχουν καλά αποτελέσματα προσέχοντας την σιλουέτα τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την διαστρέβλωση τόσο της πνευματικής πορείας μας όσο και την μη επίτευξη του σωτηριολογικού στόχου της νηστείας.
Οι πιστοί όμως και οι συνετοί σέβονται την θεσπισμένη νηστεία εκ της Εκκλησίας μας και ανάλογα με τη σωματική τους αντοχή και την σωματική τους υγεία νηστεύουν, έτσι υποβάλλονται σε άσκηση αυτοκυριαρχίας και εκδηλώνουν αξιέπαινη εγκράτεια.
Χρειάζεται από σήμερα που άρχετε η Αγία και Μεγάλη Σαρακοστή εμείς οι Κληρικοί και ο κάθε Χριστιανός να προχωρήσουμε στην αποξένωση και την απομάκρυνση από το κάθε είδους κακό, όπως για παράδειγμα να αγωνιστούμε πνευματικά έτσι ώστε να επιτύχουμε την συγκράτηση της γλώσσας και του θυμού, να απομακρυνθούμε από τις αμαρτίες στοχεύοντας στην αποχή και την αποστασιοποίηση από κάθε είδους βλαβερή επιθυμία, την αποχή από την κατάκριση, το ψεύδος, την αθέτηση του όρκου, είναι ίσως εύκολο να μη τρώει κανείς το κρέας, αλλά να κατατρώει με τη γλώσσα του την υπόληψη των αδελφών του, και άλλα πολλά αναρίθμητα παρόμοια επαναλαμβανόμενα ή θανάσιμα αμαρτήματα.
Η γλώσσα «καθίσταται έν τοίς μέλεσιν ημών η σπιλούσα όλον το σώμα και φλογίζουσαν τον τροχόν της γενέσεως και φλογιζομένη υπό της γεένης».
Η νηστεία πρέπει να είναι νηστεία τροφών, αλλά και πασών των αμαρτωλών συνηθειών.
Η στέρηση και η απομάκρυνση από αυτών των κακών συνηθειών και αδυναμιών, είναι η αληθινή νηστεία, είναι ο κερδισμένος πνευματικός αγώνας, είναι η νηστεία που είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη από τον Θεό.
Δείγμα αληθούς νηστείας είναι το «απόφθεγμα» του Αββά Ισιδώρου του πρεσβυτέρου, που έζησε τον 4ο αιώνα.
Είπε ο Αββάς Ισίδωρος ο πρεσβύτερος: «Εάν τηρείτε κανονικά τη νηστεία, μην υπερηφανεύεσθε. Εάν δε υπερηφανεύεσθε γι’ αυτό, μάλλον να τρώτε κρέας. Γιατί περισσότερο συμφέρει τον άνθρωπο να τρώγει κρέας παρά να υπερηφανεύεται και να αλαζονεύεται».
Στις λίγες γραμμές του «αποφθέγματός» του ο Αββάς Ισίδωρος ορίζει την αυθεντική νηστεία. Όταν η νηστεία των τροφών συνοδεύεται από υπερηφάνεια και αλαζονεία, προτιμότερη είναι η κατάλυση της νηστείας με την αίσθηση της συναίσθησης της αναξιότητάς μας. Το επισφαλές του πιστού στην πορεία της πνευματικής του ζωής είναι οι καλές του προσπάθειες και οι αρετές και τα χαρίσματά του να μην υποκινούνται και κατευθύνονται από την αλαζονική φαρισαϊκή νοοτροπία. Οι συναισθανόμενοι την αμαρτωλότητά τους: τελώνες, άδικοι, υπερήφανοι, κλέφτες, άσωτοι, πόρνες, ληστές είναι πιο δικαιωμένοι από τους αλαζόνες και υπερηφάνους Φαρισαίους, τους τηρούντας προς επίδειξη όμως, τις εντολές της πίστης.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας διδάσκουν τη νηστεία μας και εμείς οφείλουμε να την εφαρμόσουμε αγωνιζόμενοι στην αρένα της Αγίας και Μεγάλης Σαρακοστής με στόχο να κοινωνήσουμε το Σώμα και το Αίμα του Αναστάντος Χριστού μας και να συναυλιστούμε με τους Αγίους και τους Οσίους όταν μέλη ο Κύριος να κρίνει ζώντας και νεκρούς.
Ο Ιερός Χρυσόστομος τονίζει χαρακτηριστικά σχετικά με την νηστεία: "Νηστείαν δέ ού ταύτην λέγω, τήν τών πολλών, αλλά τήν ακριβή νηστείαν, ού τήν τών βρωμάτων αποχήν μόνον, αλλά καί τήν τών αμαρτημάτων... Ο τελώνης ούκ ενήστευσε καί έμπροσθεν γέγονεν εκείνου του νηστεύοντος ό μή νηστεύσας, ίνα μάθης ότι νηστείας όφελος ουδέν, άν μή καί τά λοιπά έπηται πάντα". Καί συνεχίζει ο Ιερός Χρυσόστομος: "Τιμή γάρ νηστείας ουχί σιτίων αποχή, αλλ’ αμαρτημάτων αναχώρησις, ώς ό γε τή των βρωμάτων αποχή μόνον ορίζων τήν νηστείαν, ουτός έστιν, ο μάλιστα ατιμάζων αυτήν. Νηστεύεις; δειξόν μοι διά των έργων αυτών. Ποίων έργων φησίν; Εάν ίδης πένητα, ελέησον. Εάν ίδης εχθρόν, καταλλάγηθι. Εάν ίδης γυναίκα εύμορφον, υπέρβηθι. Μή γάρ στόμα νηστευέτω μόνον, αλλά καί οφθαλμός καί ακοή καί πόδες καί χείρες καί πάντα τά τού σώματος ημών μέλη. Νηστευέτωσαν χείρες άρπαγες και πλεονεξίας καθαρεύουσαι. Νηστευέτωσαν πόδες, δρόμον των επί τά θέατρα αφιστάμενοι. Νηστευέτωσαν οφθαλμοί.. Ούκ εσθίη κρέα; μή φάγης ακολασίαν διά των οφθαλμών. Νηστευέτω καί ακοή. Νηστεία δέ ακοής, μή δέχεσθαι κατηγορίας και διαβολάς... Νηστευέτω καί στόμα από ρημάτων αισχρών καί λοιδορίας. Τί γάρ όφελος, όταν μέν ορνίθων απεχώμεθα, τούς δέ αδελφούς δάκνωμεν καί κατεσθίωμεν; Ο κατηγορών, αδελφικά κρέα έφαγε, τήν σάρκα τού πλησίον έδακε"
Καλή και Ευλογημένη Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή
Αναρτήσεις
