Την
Πέμπτη 27 Μαρτίου 2014, η εκκλησιαστική βυζαντινή χορωδία του
Καθεδρικού Ναού Αγίου Πέτρου Άργους, κατόπιν προσκλήσεως από τον
Πρωτοψάλτη του Αγίου Παντελεήμονος της οδού Αχαρνών της Ιεράς
Αρχιεπισκοπής Αθηνών κ. Ηλία Ρεδιάδη – Τούμπα, μετέβη και πλαισίωσε με
την παρουσία της την πρώτη παρουσίαση του υπερ-παναρμονίου
εκκλησιαστικού οργάνου, ενός οργάνου που έχει την δυνατότητα να
αποδώσει με μεγάλη πιστότητα και ακρίβεια, όλα τα ποικίλα
μικροδιαστήματα της βυζαντινής παραδοσιακής μας μουσικής.
Η εκδήλωση έλαβε χώρο
στο νέο Πολιτιστικό Κέντρο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών (Μεγάλου
Βασιλείου 15, Ρουφ), σε έναν χώρο που πραγματικά αποτελεί στολίδι για
το κλεινόν άστυ και στον οποίο πραγματοποιούνται ποικίλες δράσεις όπως
διάφορες φιλολογικού ενδιαφέροντος εκδηλώσεις, ομιλίες, παρουσιάσεις
κλπ, χορωδιακές και εν γένει μουσικές βραδιές έως και κινηματογραφική
λέσχη, σε ένα πλήρως εξοπλισμένο και με άρτια διαρρύθμιση
κατασκευασμένο διώροφο κτήριο.
Τη βραδιά άνοιξαν με
την απόδοση εκκλησιαστικών ύμνων σταχυολογημένων από την κατανυκτική
περίοδο της αγίας και μεγάλης Τεσσαρακοστής, που ήδη διερχόμαστε, οι
δύο εκκλησιαστικές χορωδίες, του Αγίου Παντελεήμονος Αχαρνών και του
Αγίου Πέτρου Άργους υπό την διδασκαλία και διεύθυνση των κ.κ. Ηλία
Ρεδιάδη – Τούμπα και Ιωάννη Χαβιαρλή αντίστοιχα σε αντιφωνικό τρόπο
ψαλμώδησης.
Στη συνέχεια το λόγο
έλαβε ο Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών πανοσιολογιώτατος
αρχιμανδρίτης π. Μάξιμος Παπαγιάννης εκπροσωπώντας την Α.Θ.Μ. τον
Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο. Ο π. Μάξιμος αφού
ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές της εκδήλωσης αφενός εξέπληξε
ευχάριστα το φιλόμουσο κοινό των Αθηνών με τις περί τα μουσικά πράγματα
γνώσεις του, και αφετέρου εξήρε το έργο της επιστημονικής ομάδας που
κατόρθωσε να κατασκευάσει το εν λόγω όργανο.
Ακολούθησε μια εισήγηση
σχετικά με την ιστορία του εκκλησιαστικού οργάνου (ψαλτηρίου) από τον
Άρχοντα Μουσικοδιδάσκαλο του Οικουμενικού Θρόνου κ. Διαμαντή Μαυραγάνη,
από τη βυζαντινή εποχή και το Ιωακείμιο Ψαλτήριο ως τις μέρες μας, με
ιδιαίτερη μνεία στον εκ Κωνσταντινουπόλεως ορμώμενο μέγα δάσκαλο και
ιδρυτή της Αθηναϊκής Σχολής και του Ωδείου Αθηνών, Κωνσταντίνο Ψάχο.
Στη συνέχεια
πραγματοποιήθηκε η επίδειξη του οργάνου από τον Πρωτοψάλτη του Αγίου
Κωνσταντίνου Ομονοίας και ηλεκτρονικό κ. Σπύρο Φανερωμένο, μέλος της
επιστημονικής ομάδας που κατασκεύασε το όργανο. Μέσα από συνοπτικές
περιγραφές, ακουστικά και βιντεοσκοπημένα παραδείγματα σε όλους τους
ήχους της βυζαντινής μουσικής μπορούσε κανείς να πεισθεί για τις
δυνατότητες του οργάνου. Πρόκειται για ένα πληκτροφόρο όργανο (σαν μία
κονσόλα) που με τη βοήθεια χρωματικών και αριθμητικών κωδίκων μπορεί να
χρησιμεύσει στη διδασκαλία των ποικίλων διαστημάτων της μουσικής μας.
Αξίζει να αναφερθεί πως
οι λόγοι των διαστημάτων που ψηφιοποιήθηκαν και βάσει αυτών λειτουργεί
το όργανο, βασίζονται στα πορίσματα της μουσικής πατριαρχικής
επιτροπής του 1881 μ.Χ. που συστήθηκε με την αρωγή του Οικουμενικού
Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ΄ και υπό την προεδρία του Κωνσταντίνου του
πρωτοψάλτου, και η οποία ήρθε να συμπληρώσει το έργο της προηγηθείσας
επιτροπής του 1814 μΧ. της γνωστής «μεταρρυθμιστικής επιτροπής των
τριών διδασκάλων».
Τα μέλη που απαρτίζουν
την ομάδα είναι: 1) Ηλίας Ρεδιάδης – Τούμπας, 2) Σπύρος Φανερωμένος, 3)
Στυλιανός Στυλιανίδης και 4) Γιώργος Κοσμίδης. Το όργανο φέρει το
όνομα «Ταριάδειον» προς τιμήν του πανοσιολογιωτάτου αρχιμανδρίτου π.
Άβιβου Ταριάδη, ο οποίος χρηματοδότησε το όλο εγχείρημα.
Η εκδήλωση έκλεισε με
την απονομή τιμητικών διπλωμάτων και αναμνηστικών, ενώ ακολούθησε μικρή
δεξίωση στο φουαγιέ του πολιτιστικού κέντρου.
Τέτοιες προσπάθειες
είναι άξιες συγχαρητηρίων και είθε να βρίσκουν ανταπόκριση και απήχηση
στο χώρο της παραδοσιακής μουσικής μας, και όχι μόνο, με γνώμονα την
ωφέλεια πάντων όσων εντρυφούν στη θεία του Δαμασκηνού τέχνη αλλά και
όλων όσοι επιχειρούν την επιστημονική έρευνα γύρω από τη θεωρία και
την πράξη της βυζαντινής μουσικής.
Εύγε!!!
Ιωάννης Π. Χαβιαρλής
Λαμπαδάριος Ι. Ν. Αγίου Πέτρου Άργους