Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009
Ο νάρθηκας ή πρόναος
Το τρίτο μέρος του ναού, που βρίσκεται στο δυτικό άκρο είναι ο νάρθηκας ή πρόναος. Είναι το μέρος που στην αρχαία Εκκλησία στέκονταν οι κατηχούμενοι, οι μετανοούντες, οι υποπίπτοντες και οι προσκλαίοντες πιστοί. Η πρωτοτυπία του νάρθηκα ξεκίνησε από το χώρο των Ελληνικών Βασιλικών του 5ου κυρίως αιώνα και γενικεύθηκε στον μεσογειακό χώρο τον 6ο αιώνα. Η ονομασία ίσως να προέρχεται από την ομοιότητα του σχήματος προς το φυτό νάρθηκα. Δεν αποκλείεται επίσης να έχει σχέση προς τους νάρθηκες, στενόμακρα δηλαδή κιβωτίδια, που κατασκευάζονταν από τον κορμό του φυτού και χρησίμευαν για τη φύλαξη φαρμάκων ή μύρων.
Σήμερα που δεν υπάρχουν ενήλικοι κατηχούμενοι ο χώρος αυτός χρησιμεύει για να στήνονται τα παγκάρια του ναού, στα οποία πωλούνται λαμπάδες, βιβλία, αφιερώματα κλπ. Εκεί στέκονται οι επίτροποι, ο νεωκόρος και οι άλλοι εργαζόμενοι στο ναό. Ο νάρθηκας επικοινωνεί με τον κυρίως ναό με μια ευρύχωρη θύρα και σε πολλές περιπτώσεις με άλλες δύο μικρότερες πλαϊνές. Η έξοδος προς τον αύλειο χώρο γίνεται με μεγάλη κεντρική θύρα.