Ο ιερός υμνωδός του κειμένου των παρακλητικών κανόνων προς την Υπεραγία Θεοτόκο, καταφεύγει στο ιερό πρόσωπό Της αναγνωρίζοντας την δύναμη της πρεσβείας Της προς τον Υιό και Θεό Της, Ιησού Χριστό. Ζητά με πόθο την σωτηρία του, αφού μόνο Εκείνη έχει για να μεσιτεύσει προς τον φιλάνθρωπο Θεό, γιατί είναι η ελπίδα και το στήριγμα των πιστών, το τείχος και η προστασία τους, η πηγή του ελέους και της θεραπείας.
Ο υμνωδός ομολογεί «Παθῶν με ταράττουσι προσβολαί,πολλῆς ἀθυμίας, ἐμπιπλῶσαί μου τὴν ψυχήν». Επειδή διακατέχεται από πολλούς πειρασμούς, πάθη, πταίσματα και θλίψεις, νόσους σώματος και ψυχής, δεν βρίσκει πουθενά την ίαση και προστρέχει προς την Παναγία ζητώντας την θεραπεία του.Αιτία αυτών των δεινών του είναι η αθυμία, δηλ. η έλλειψη καλής διάθεσης, η θλίψη, η ακεφιά, η στενοχώρια, που φθείρει τις ψυχικές μας δυνάμεις και μας απομακρύνει από τον Θεό. Η ξαφνική αρνητική αλλαγή των συναισθημάτων μας από την ανείπωτη χαρά και αγαλλίαση, από την τέλεια ευθυμία, στην αποθάρρυνση, την πνευματική χαλαρότητα και την πτώση. Η προσωπική μας αυτή αμέλεια επιτρέπει στον διάβολο να μας κυριεύσει με άθυμους λογισμούς, να υποδουλωθούμε στα πάθη και να μη προσευχόμαστε με την ίδια χαρά. Την ψυχική και πνευματική αυτή αποχαύνωση από την επήρεια των βελών του πονηρού επιβεβαιώνει και ο προφητάναξ Δαβίδ γράφοντας «ενύσταξεν ἡ ψυχή μου ἀπὸ ἀκηδίας» (Ψλμ. 118,28).
Λόγω της αμέλειας που επιδεικνύουμε για τη ψυχή μας, οι αρχικά ανεπαίσθητες προσβολές των παθών πέφτουν σαν μικρές σταγόνες βροχής στην ψυχή μας. Αν όμως παραμελήσουμε αυτές τις μικρές προσβολές, τότε αυτές θα θεριέψουν και ως κατακλυσμός θα πνίξουν τη ψυχή μας.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος χαρακτηρίζει την αθυμία «αὐστηρὸν και διαβρωτικόν φάρμακον»[1]«ἕλκος»[2] που ως «σκώληξ διατρώγει τήν ψυχήν»[3]. Την μερική αθυμία ωςδοκιμασία μας έδωσε ο Θεός, όχι για να μας φθείρει[4], αλλά με σκοπό την ταπείνωση και τη μετάνοιά μας, τη σμίλευση του χαρακτήρα μας και την πνευματική μας εγρήγορση. Αντίθετα, η υπερβολική αθυμία είναι έργο του διαβόλου για τη πτώση μας, ένα σοβαρό νόσημα, που προκαλεί ψυχοσωματικές ασθένειες.
Για την πρόληψη και τη θεραπεία της αθυμίας οι Πατέρες συνιστούν την ισχυροποίηση της βούλησης, την προσφορά έμπρακτης αγάπης (ελεημοσύνη), την απάρνηση της πλεονεξίας, την ενάσκηση των αρετών της σωφροσύνης, της ταπείνωσης και της ησυχίας, την συναναστροφή με ευσεβείς ανθρώπους, τη νοερή προσευχή της καρδιάς, τη συμμετοχή στα ιερά Μυστήρια, την υμνωδία και τη μελέτη της Αγίας Γραφής.
Η θεραπεία του πάθους της «τυρρανίδος»[5]αθυμίας μπορεί να συντελεστεί μόνο με την ελεύθερη βούλησή μας. Αν επιλέξουμε τον Θεό, ο Θεός θα έρθει ως αρωγός, θα μας ενισχύσει και θα μας οδηγήσει προς το αγαθό, επαναφέροντάς μας στην οδό της σωτηρίας. Η πίστη και η ελπίδα στο έλεος του Θεού και η προσδοκία της ουράνιας βασιλείας, μας βοηθούν να ξεπεράσουμε την απελπισία των παθών. «Εἴσελθε, παρακάλεσον, διόρθωσον τήν αθυμίαν, εὐθυμώτερον ποίησον καί καρτερικώτερον», μας προτρέπει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός[6]. Γιατί είναι περίλυπος η ψυχή μας; Έχουμε τον Σωτήρα Χριστό, την βέβαιη ελπίδα μας, που σβήνει την αθυμία και μας δίνει «παραψυχήν»[7]και «θυμηδίαν»[8],κατά τον Άγιο Θεοδώρητο.
Έχοντας ένθερμο τον πόθο της σωτηρίας, επιζητούμε το φάρμακο με ταπείνωση και εγρήγορση ψυχής προς τον ουράνιο πατέρα μας. Επειδή η ουράνιος πολιτεία κατέχει την «καθαράν εὐφροσύνην» και σε αυτήν κατοικούν «τῆς εὐσεβείαςοἱ τρόφιμοι»[9].
Με την ικετήρια παρακλητική προσευχή μας, που είναι «λύπης και αθυμίας ἀλέξημα»[10] κατά τον Αγιο Νείλο τον ασκητή, ζητάμε την χάρη του Θεού, την ίαση και τη σωτηρία μας με την μεσιτεία της Κυρίας Θεοτόκου. Μην περιφρονήσει τον πνευματικό μας αγώνα και την ικετευτική φωνή των παρακλήσεών μας. Να σπεύσει στην ικεσία μας και να γεμίσει η καρδιά μας με ευφροσύνη και αγνή χαρά.
«Οὐκ ἀποστῶμεν Δέσποινα, ἐκ σοῦ·σοὺς γὰρ δούλους σῴζεις ἀεί ἐκ παντοίων δεινῶν».
ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ακολουθία του μικρού Παρακλητικού Κανόνα προς την Υπεραγία Θεοτόκο.
P. Migne. PatrologiaeCursus Completus. Series Graeca.
Αρτέμη Ε.Α.,«Η ευθυμία στη σκέψη τού ιερού Χρυσοστόμου και οιτρόποι αποφυγής της αθυμίας»,ΚΟΙΝΩΝΙΑ 2(2003), 169-177.
Τσιτσίγκος Σ. Κ., Η ψυχή του ανθρώπου κατά τον ιερό Χρυσόστομο, Αθήνα2000.
Κατσίρας Λ., Η αθυμία κατά τον Αγιο Ιωάννη Κασσιανό, Διδ. Διατριβή Θεολ. Σχολή ΕΚΠΑ, Αθήνα 2016.
[1]P.G. 47,492.
[2]P.G. 49,81.
[3]P.G. 63,845.
[4]P.G. 63,685.
[5]P.G. 59,419.
[6]P.G. 96,188.
[7]P.G. 80,1176.
[8]P.G. 80,1556.
[9]P.G. 80,1568.
[10]P.G. 79,1172.
από: Εδώ