Τον Προστάτη των Ναυτικών Άγιο Νικόλαο γιορτάζει η πόλη του Ναυπλίου.

Με κάθε μεγαλοπρέπεια η πόλη του Ναυπλίου τιμά τον Άγιο Νικόλαο προστάτη των Ναυτικών , Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2025. 

Μετά από δέκα χρονιά λόγω των εκτεταμένων ζημιών που είχε υποστεί ο ιστορικός ναός του Αγίου Νικολάου και μετά από την πρόσφατη πλήρες αποκατάσταση του μνημείου , οι ακολουθίες για την εορτή του Αγίου έγιναν και πάλι στο ναό του Αγίου. 

Την παραμονή της εορτής τελέστηκε πανηγυρικά ο Μέγας Αρχιερατικός εσπερινός χοροστατούντος του Μητροπολίτου Αργολίδας Νεκταρίου, ο οποίος μίλησε για τη ζωή και το έργο του Αγίου Νικολάου.

Μετά τον Εσπερινό ακολούθησε η λιτάνευση της ιερής εικόνας του Αγίου και του Ιερού λειψάνου του στην πόλη του Ναυπλίου προς ευλογία των κατοίκων. 

Ο νέος εφημέριος του ιστορικού Ιερού ναού Αγίου Νικολάου , π. Νικόλαος Μίχος ευχαρίστησε όλους όσους παραβρέθηκαν στον πανηγυρικό εσπερινό του Αγίου και ιδιαιτέρως τον Μητροπολίτη Αργολίδας για την τιμή που έκανε να τελέσει τον εορταστικό εσπερινό μετά από δέκα χρόνια στην εκκλησία του Αγίου.

Στο εορταστικό εσπερινό παρευρέθηκαν οι Λιμενικές, Στρατιωτικές και τοπικές αρχές της πόλεως καθώς και πλήθος κόσμου. 

 Στις Ιερές ακολουθίες έψαλλε ο πρωτοψάλτης του Μητροπολιτικού ιερού ναού Αγίου Γεωργίου Ναυπλίου και πρόεδρος του συνδέσμου ιεροψαλτών Αργολίδας Δημήτριος Καρκαλάτος,  ο ιεροψάλτης του Ναού Παναγιώτης Καραχάλιος και χορός ιεροψαλτών.

Κατά την διάρκεια των ακολουθιών είχε τεθεί προς προσκύνηση τεμάχιο του ιερού Λειψάνου του εν Αγίοις Πατρός ημών Νικολάου.

Το 2013 ο ναός του Αγίου Νικολάου έκλεισε 300 χρόνια συνεχούς λειτουργίας. Πρόκειται για έναν μεγαλοπρεπή ναό που οικοδομήθηκε το 1713 από τον προβλεπτή του ενετικού στόλου , τον Αυγουστίνο Σαγρέδο. 

Βάση διαφόρων στοιχείων από την απογραφή που έκαναν οι Ενετοί το 1696,υπήρχαν τρεις εκκλησίες αφιερωμένες στον Άγιο Νικόλαο ,πιθανόν όταν καταστράφηκαν από τον πόλεμο των Ενετών με τους Τούρκους για την διεκδίκηση της πόλης του Ναυπλίου η εκκλησία του Αγίου Νικολάου ξαναφτιάχτηκε και πάλι από τον Αυγουστίνο Σαγρέδο.

Ο ιστορικός ναός, από τα πλέον εμβληματικά μνημεία στην Παλιά πόλη του Ναυπλίου, που τα τελευταία χρόνια παρουσίασε μείζονα προβλήματα υγρασίας και κατάρρευσης της στέγης του, έχει ανακαινιστεί πλήρως. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν τον Αύγουστο του 2025 και παραδόθηκε πάλι στο κοινό με λαμπρή τελετή εγκαινίων.

Ιδρύθηκε προς τιμήν του Αγίου Νικολάου, προστάτη των Ενετών ναυτικών, σε αντικατάσταση παλαιότερου ναού του Αγίου Νικολάου, που βρισκόταν μέσα στα τείχη της πόλεως, όπως αναφέρεται στην εντοιχισμένη πλάκα, που βρίσκεται στην πρόσοψη του ναού:

"HANC DIVI NIKOLAI ECCLESIAM NAUTARUM PROTECTORIS AUGUST(INUS) SAGREDO PROV(ISOR) CLASSIS MARIS EX URBE TRANSLATAM LITORI DEGENTIUS CONSTRUENDAM PRAECEPIT ADIVIT. ANNO M.D CC.XIII.

Την Εκκλησία ταύτη του Αγ. Νικολάου Προστάτου των ναυτιλλομένων

Ο Αυγουστ(ίνος) Σαγρέδος Προβλ(επτής) του Στόλου

Εκ της πόλεως μετενεχθείσαν εις την παραλία ευπρεπέστερον να οικοδομηθή διέταξε και συνετέλεσε Εν έτει 1713"

Ο Ναός είναι τρισυπόστατος, το μεσαίο κλίτος είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο, το δεξιό στους Αγίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο και το αριστερό στους Τρείς Ιεράρχες. Από την εσωτερική διακόσμηση του φωτεινού αυτού ναού διακρίνονται για την καλλιτεχνική τους αξία ο δεσποτικός θρόνος, ο κεντρικός – ρωσικής τέχνης – πολυέλαιος και οι μεγάλες δεσποτικές εικόνες του τέμπλου των ετών 1848-1849 έργα του γνωστού ταλαντούχου αγιογράφου των χρόνων της Εθνικής Παλιγγενεσίας Ιωάννου Δημάδη. 

Ο σημερινός ναός του Αγίου Νικολάου είναι νεότερος, εγκαινιάσθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 1836. Η αρχική μορφή του ναού έχει πλέον αλλάξει από μεταγενέστερες προσθήκες (πρόσοψη, κωδωνοστάσιο). Στον περίβολο του Ναού βρίσκεται η προτομή του εφημερίου του ναού Αρχιμανδρίτη Ιερόθεου Μπαζιώτη, που σκοτώθηκε στις 12 Ιανουαρίου 1941, στο Πόγραδετς της Βόρειας Ηπείρου, ως έφεδρος στρατιωτικός ιρέας, με το βαθμό του υπολοχαγού.

Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε τον 3ο αιώνα μ.Χ. στα Πάταρα της Λυκίας. Αρκετά μικρός ορφάνεψε και διαθέτοντας την τεράστια περιουσία που κληρονόμησε, στους έχοντες ανάγκη, αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο. Λόγω των ικανοτήτων του και της αγάπης που έτρεφε γι’ αυτόν ο λαός, έλαβε το αξίωμα του αρχιεπισκόπου Μύρων. 

Υπέμεινε κακουχίες και φυλακίσεις, όμως όταν ανήλθε στον αυτοκρατορικό θρόνο ο Μέγας Κωνσταντίνος ελευθερώθηκαν όλοι οι χριστιανοί και έτσι ο Νικόλαος επανήλθε στο αρχιεπισκοπικό θρόνο. Μάλιστα έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο. Ο Άγιος Νικόλαος θαυματουργούσε εν ζωή αλλά και μετά την κοίμησή του το 330 μ.Χ.

Η πρώτη ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Νικολάου έλαβε χώρα στα 1087. Στις 9, 10 και 20 Μαϊου τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία η Ανακομιδή ή Μετακομιδή ή Πρόοδος των Λειψάνων του Αγίου Νικολάου. Παρακάτω θα δούμε γιατί υφίσταται αυτή η ημερολογιακή διαφορά.

Η δεύτερη ανακομιδή πραγματοποιήθηκε όταν ο τάφος του στο Μπάρι της Ιταλίας, ανοίχθηκε το 1953 κατά την διάρκεια αναστήλωσης, την νύκτα της 5ης Μαΐου. Τα λείψανα του Αγίου βρέθηκαν να πλέουν σε ένα διαυγές, άχρωμο και άοσμο υγρό, το οποίο είχε βάθος τρία περίπου εκατοστά. Η εξέταση του υγρού αυτού απέδειξε, ότι επρόκειτο για καθαρό νερό, ελεύθερο από άλατα και καθαρό από μικροοργανισμούς. Το υγρό αυτό προήρχετο από τις μυελοκυψέλες των σπογγωδών οστέων.

Η τρίτη ιστορικά ανακομιδή έγινε την νύκτα της 7ης Μαΐου 1957, με σκοπό νέα αναγνώριση, καταμέτρηση, ανατομική και ανθρωπολογική μελέτη, πριν την οριστική κατάθεση στην λάρνακα, μετά το πέρας της αναστήλωσης. Πιστοποιήθηκε η γνησιότητα των οστών, αποδείχθηκε επιστημονικά η μυροβλυσία τους και επίσης ότι η πάροδος του χρόνου δεν άμβλυνε την μνήμη των βασικών χαρακτηριστικών της μορφής του Αγίου, όπως τα διέσωσε η Ορθόδοξη εικονογραφική παράδοση.

Όσον αφορά την ημερολογιακή διαφορά που σχετίζεται με την εορτή Ανακομιδής των λειψάνων, ο Απ. Τσαφερόπουλος σημειώνει, ότι «το 1087, επί Αυτοκράτορος Αλεξίου του Κομνηνού (1081 – 1118), η επαρχία της Λυκίας και η μητρόπολις της, τα Μύρα, δεινοπαθούσαν από τους Αγαρηνούς και το τίμιο Λείψανο βρίσκεται σε ανασφάλεια. 

Γι’ αυτό οι μοναχοί που διακονούν στο προσκύνημα του αγ. Νικολάου, συναινούν στην πρόταση «εμπόρων» από το Μπάρι της Ιταλίας, που στην πραγματικότητα ήταν κληρικοί, να πραγματοποιήσουν την ανακομιδή των Λειψάνων και την μετακομιδή στην πατρίδα τους, ώσπου να περάσει ο κίνδυνος»